Với vai trò là cơ quan chuyên môn tham mưu, giúp UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về: công tác xây dựng và thi hành pháp luật, kiểm tra, xử lý văn bản quy phạm pháp luật, kiểm soát thủ tục hành chính, phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, hộ tịch, quốc tịch, chứng thực, nuôi con nuôi, lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước, trợ giúp pháp lý, luật sư, công chứng, giám định tư pháp, bán đấu giá tài sản, trọng tài thương mại,...., trong 20 năm qua, Sở Tư pháp luôn đồng hành và có những đóng góp rất quan trọng vào thành tựu chung trong sự nghiệp xây dựng và phát triển thành phố Đà Nẵng. Sở Tư pháp đã có sự trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt, cả về tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức lẫn vai trò, trách nhiệm và chất lượng công tác chuyên môn nghiệp vụ.

Một trong những lĩnh vực công tác quan trọng hàng đầu của ngành là công tác xây dựng pháp luật, Sở Tư pháp đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan tham mưu, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật của chính quyền thành phố, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, hiệu lực, hiệu quả quản lý, chỉ đạo, điều hành trên các mặt kinh tế - xã hội, cải cách hành chính, cải cách tư pháp của thành phố Đà Nẵng góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và công dân.

Trong những năm qua, Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đã tham gia soạn thảo, góp ý, thẩm định hàng ngàn dự thảo văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương và HĐND, UBND thành phố, qua đó nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành văn bản, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất và hiệu lực pháp lý, phục vụ đắc lực cho công tác quản lý, điều hành của chính quyền thành phố, góp phần vào việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam. Ngay trong năm đầu mới thành lập, Sở Tư pháp Đà Nẵng đã tham mưu cho UBND thành phố thực hiện tổng rà soát và hệ thống hoá văn bản quy phạm pháp luật ban hành từ năm 1976 đến 1996 đưa thành phố Đà Nẵng là địa phương thứ 5 trong cả nước hoàn thành sớm nhất công tác tổng rà soát và hệ thống hoá văn bản quy phạm pháp luật theo Quyết định số 355/TTg ngày 28/5/1997 của Thủ tướng Chính phủ. Nhiều chính sách pháp luật quan trọng của thành phố Đà Nẵng trong điều hành phát triển kinh tế, xây dựng, chỉnh trang đô thị cũng như thực hiện chính sách an sinh xã hội ở địa phương đều có sự đóng góp tích cực của Sở Tư pháp và ngành Tư pháp Đà Nẵng nói chung.

Đi đôi với công tác xây dựng pháp luật, Sở Tư pháp Đà Nẵng đã luôn chú trọng đến công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Từ đầu năm 1998, Sở Tư pháp đã tham mưu cho UBND thành phố thành lập Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thành phố Đà Nẵng. Hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật trên địa bàn thành phố Đà Nẵng từ 20 năm nay luôn được tăng cường, đẩy mạnh với nhiều hình thức, biện pháp triển khai phong phú, đa dạng vừa bảo đảm diện rộng lẫn đi vào chiều sâu với trọng tâm, trọng điểm phù hợp, khoa học như tổ chức các đợt cao điểm về tuyên truyền, phổ biến pháp luật trực quan, tổ chức các đợt bồi dưỡng kiến thức pháp luật định kỳ cho cán bộ, giáo viên ngành Giáo dục đào tạo, cán bộ, chiến sỹ lực lượng vũ trang; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu kiến thức pháp luật trong nhân dân và trong các nhóm đối tượng khác nhau như học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên...; các hội thi sân khấu hóa về các chủ đề pháp luật chuyên môn như pháp luật về hộ tịch, hòa giải cơ sở, thi hành án dân sự, cải cách hành chính; pháp luật về thuế, phòng, chống tội phạm, ma túy, mại dâm,… Đặc biệt, năm 2006 Sở Tư pháp đã chủ trì tham mưu cho UBND thành phố tổ chức thành công Cuộc thi “Vươn tới ước mơ xanh” cho các đối tượng đang cai nghiện tại Trung tâm Giáo dục, dạy nghề 05-06 và đối tượng sau cai tại các địa phương. Năm 1998, ngành Tư pháp được giao nhiệm vụ mới là công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng chính sách. Hoạt động trợ giúp pháp lý và việc bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý đã đạt những thành tựu quan trọng trong việc thụ hưởng quyền tiếp cận công lý và bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của những người nghèo, đối tượng chính sách, người dân tộc thiểu số, trẻ em và phụ nữ trên địa bàn thành phố với hàng ngàn trường hợp được trợ giúp, tư vấn và hằng trăm vụ việc trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng mỗi năm. 20 năm qua, hình ảnh đô thị Đà Nẵng văn minh hiện đại gắn liền với con người Đà Nẵng thân thiện, có ý thức, tinh thần trách nhiệm trong chấp hành pháp luật, kỷ cương nhà nước là có sự đóng góp rất quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật, của hệ thống các thiết chế tuyên truyền từ thành phố đến xã, phường, khu dân cư.

Ngay từ khi mới thành lập, Sở Tư pháp Đà Nẵng đã chú trọng triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến đời sống và quyền lợi người dân như hộ tịch, công chứng, chứng thực, lý lịch tư pháp, bổ trợ tư pháp… Năm 2001, Sở Tư pháp là một trong những đơn vị của thành phố triển khai sớm nhất Đề án “cải cách thủ tục hành chính theo mô hình một cửa” của thành phố Đà Nẵng. Đồng hành cùng công cuộc cải cách hành chính của Nhà nước và thành phố, Sở Tư pháp không chỉ nỗ lực cải tiến, đơn hóa thủ tục, rút ngắn thời gian, quy trình, giảm hồ sơ, giấy tờ mà còn luôn quan tâm đến việc tăng cường tinh thần trách nhiệm, thái độ, tác phong làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tư pháp khi tiếp nhận và giải quyết công việc cho dân. Bên cạnh đó, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND thành phố ban hành một số văn bản quan trọng liên quan đến thủ tục hành chính như Quyết định số 6981/QĐ-UBND ngày 24/9/2015 quy định thực hiện cơ chế một cửa liên thông trong giải quyết các TTHC đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi trên địa bàn thành phố Đà Nẵng; Quyết định số 4676/QĐ-UBND ngày 29/6/2015 công bố danh mục 219 TTHC thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng thực hiện theo cơ chế một cửa tại Văn phòng UBND thành phố Đà Nẵng. Những văn bản này là cơ sở pháp lý tạo sự thuận lợi cho tổ chức, cá nhân trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính, là một trong các giải pháp đổi mới hữu hiệu về phương thức làm việc của cơ quan hành chính nhà nước tại thành phố Đà Nẵng. Năm 2016, Sở Tư pháp đã rà soát, đề xuất phương án cải cách thủ tục hành chính đối với doanh nghiệp để UBND thành phố phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ký Bản cam kết về việc cải cách thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Đây là một trong những hành động cụ thể của thành phố thực hiện Nghị quyết số 19-2016/NQ-CP của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia hai năm 2016-2017, định hướng đến năm 2020.

Đặc biệt, trong lĩnh vực hành chính tư pháp, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND thành phố ban hành Quyết định số 5819/QĐ-UBND ngày 29/8/2016 về việc phê duyệt Đề án triển khai thí điểm thực hiện trao giấy khai sinh, thẻ bảo hiểm y tế (BHYT), hộ khẩu tại gia đình trẻ em trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Từ ngày 01/10/2016, Đà Nẵng là địa phương đầu tiên trong cả nước thực hiện việc trao giấy khai sinh, hộ khẩu, thẻ BHYT tại gia đình trẻ em. Đây là việc làm mang tính nhân văn, khẳng định rõ hơn sự quan tâm, trách nhiệm của chính quyền đối với công dân mới chào đời - người chủ tương lai của đất nước, của thành phố Đà Nẵng. Trong công tác bổ trợ tư pháp, Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đã tích cực tham mưu cho UBND thành phố quản lý nhà nước hiệu quả đối với các hoạt động công chứng, luật sư, đấu giá tài sản, giám định tư pháp… Các hoạt động quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp đều được Sở Tư pháp quan tâm thực hiện đạt kết quả.

Thực hiện cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49/NQ-TW của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, trong những năm qua, Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đã triển khai chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 49/TW trên mọi lĩnh vực công tác chuyên môn được giao, đặc biệt là trong việc kiện toàn cơ quan tư pháp, Sở đã tập trung thực hiện việc củng cố, kiện toàn bộ máy tổ chức, xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp trong sạch, vững mạnh; thực hiện tốt việc chuyển đổi vị trí công tác, điều động, đề bạt, bổ nhiệm theo hướng trẻ hóa đội ngũ lãnh đạo, quản lý trong đó chú trọng cả năng lực, trình độ chuyên môn lẫn phẩm chất đạo đức nghề nghiệp.

Từ hơn 20 cán bộ, công chức những ngày đầu mới thành lập, đến nay, Sở Tư pháp đã có gần 100 cán bộ, công chức, viên chức và người lao động với 9 tổ chức trực thuộc gồm Văn phòng Sở; Thanh tra Sở; 07 phòng chuyên môn nghiệp vụ (Phòng Bổ trợ tư pháp; Phòng Xây dựng và Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; Phòng Hành chính tư pháp; Phòng Lý lịch tư pháp; Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật; Phòng Kiểm soát thủ tục hành chính; Phòng Quản lý xử lý vi phạm hành chính và Theo dõi thi hành pháp luật) và 05 tổ chức sự nghiệp thuộc Sở (Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước; Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản; Phòng Công chứng số 1; Phòng Công chứng số 2 và Phòng Công chứng số 3).

Trong 20 năm xây dựng và phát triển, Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng luôn được sự quan tâm, chỉ đạo của Bộ Tư pháp, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng, sự phối hợp của các ngành, các cấp và trên hết là sự quyết tâm, đoàn kết của tập thể lãnh đạo cũng như toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động toàn ngành đã nỗ lực không ngừng vì sự nghiệp xây dựng và phát triển của ngành và của thành phố quê hương. Trên chặng đường phấn đấu, nỗ lực không ngừng nghỉ của mình, Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng đã được Nhà nước, Bộ Tư pháp, UBND thành phố Đà Nẵng tặng nhiều phần thưởng cao quý, nổi bật là Huân chương Lao động hạng ba năm 2004 do Chủ tịch nước trao tặng, Cờ thi đua Bộ Tư pháp các năm 2001, 2006, 2013, 2014, bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ trưởng Bô Tư pháp và Chủ tịch UBND thành phố cho các tập thể, cá nhân của Sở Tư pháp.

Những thành tựu và đóng góp của Sở Tư pháp trong 20 năm xây dựng và phát triển cùng thành phố Đà Nẵng quê hương sẽ luôn là truyền thống tươi đẹp và là niềm tự hào để toàn thể cán bộ, công chức, viên chức Sở Tư pháp tiếp tục nỗ lực, phấn đấu trong công tác chuyên môn, mà trọng tâm là công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam thống nhất, đồng bộ, khả thi, xây dựng nền tư pháp trong sạch, vững mạnh, công lý, dân chủ, nghiêm minh, đảm bảo pháp luật được thực thi đầy đủ, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Đà Nẵng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân.

Tạ Tự Bình