Hầu hết các hiện vật sưu tầm từ Bình Định đều có niên đại từ thế kỷ XII về sau. Hiện vật từ địa bàn Kon Tum có niên đại muộn nhất trong bộ sưu tập điêu khắc đá của Bảo tàng Chăm (thế kỷ XIV - XV).
Bảo tàng điêu khắc Chăm Đà Nẵng được xây dựng vào năm 1915 và chính thức khánh thành vào đầu năm 1919. Với kiến trúc Gothic độc đáo, tọa lạc trên một khuôn viên rộng lớn cùng những khóm hoa sứ tỏa hương dịu nhẹ khắp mọi ngóc ngách. Đây là nơi bảo quản và trưng bày các bộ sưu tập quý hiếm bậc nhất về nghệ thuật điêu khắc Champa. Trong đó, có lưu giữ 4 bảo vật quốc gia Việt Nam.
Bảo tàng điêu khắc Chăm – một trong những điểm thu hút du khách quốc tế khi đến thăm Đà Nẵng, đang sở hữu gần 2.000 hiện vật lớn nhỏ. Trong đó, tổng số hiện vật nghệ thuật trưng bày lên đến 500 món, được phân chia thành 12 phòng trưng bày: Trà Kiệu; Mỹ Sơn; Đông Dương; Tháp Mẫm; Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế; Đà Nẵng; Quảng Nam; Quảng Ngãi; Bình Định – Kon Tum; Văn Khắc; Gốm Sa Huỳnh – Champa và Ninh Thuận.
Bên cạnh hệ thống trưng bày chính, Bảo tàng còn có 3 phòng trưng bày chuyên đề để giới thiệu một chủ đề lịch sự cụ thể, một sưu tập cổ vật đặc sắc hay một đặc trưng văn hóa độc đáo… Đó là các phòng trưng bày: Kết quả khai quật khảo cổ di tích tháp Chăm Phong Lệ (2011-2018); Trưng bày kho mở; Trưng bày ảnh Bảo tàng điêu khắc Chăm: 100 năm xây dựng và phát triển.
Là 1 trong 12 phòng trưng bày thuộc bảo tàng điêu khắc Chăm, phòng trưng bày Bình Định – Kontum lưu giữ hiện vật từ các di tích khác thuộc tỉnh Bình Định.
Không gian trưng bày tại phòng Bình Định - Kon Tum (Ảnh: Bảo tàng Chăm)
Nằm cách thành phố Đà Nẵng khoảng 300km về phía nam, địa bàn tỉnh Bình Định ngày nay từng là một trung tâm quan trọng của vương quốc Champa với phong cách nghệ thuật độc đáo, rực rỡ, được định danh là “phong cách Bình Định”, kéo dài gần 500 năm từ thế kỷ XI đến nửa sau thế kỷ XV.
Nếu như ở các địa phương khác, dấu ấn Champa chỉ còn là phế tích thì rất nhiều tháp Chăm ở Bình Định vẫn còn gần như nguyên vẹn, gồm các nhóm tháp Cánh Tiên, Thủ Thiện, Dương Long, Bình Lâm, Hưng Thạnh.
Ngoài ra, nơi đây còn có nhiều phế tích Chăm, trong đó phế tích Tháp Mẫm gồm nhiều tượng thần và tượng vật lớn. Nơi này được khai quật vào năm 1934 và 2011.
Hiện vật bệ thờ (Ảnh: Bảo tàng Chăm)
Tại phòng trưng bày này, có một không gian giành riêng để trưng bày bộ sưu tập Tháp Mẫm. Cùng với đó là nhiều hiện vật từ các di tích khác thuộc tỉnh Bình Định cũng được sắp đặt tại đây.Hầu hết các hiện vật sưu tầm từ Bình Định đều có niên đại từ sau thế kỷ XII.
THỦY THANH
