Sáng 20-1, UBND thành phố Đà Nẵng sẽ tổ chức lễ đón nhận danh hiệu Di tích cấp quốc gia đặc biệt cho danh thắng Ngũ Hành Sơn theo Quyết định số 1820/QĐ-TTg ngày 24-12-2018 của Thủ tướng Chính phủ. Nhân sự kiện này Cổng Thông tin điện tử thành phố giới thiệu vài nét về danh thắng Ngũ Hành Sơn.
Ngũ Hành Sơn được vua Minh Mạng đặt tên vào năm Minh Mạng thứ 18 (1837) dựa vào cấu tạo, vị trí tự nhiên của núi và thuyết âm dương ngũ hành đã đặt tên lần lượt cho các ngọn núi là: Kim Sơn – Mộc Sơn – Thủy Sơn – Hỏa Sơn – Thổ Sơn (riêng Hỏa Sơn có 2 ngọn núi gần kề nên được gọi là Dương Hỏa Sơn và Âm Hỏa Sơn) và tên gọi chung cho quần thể là Ngũ Hành Sơn.
Ngũ Hành Sơn nhìn từ trên cao.
Di tích danh thắng Ngũ Hành Sơn được trải dài trên diện tích rộng lớn khoảng gần 2km2, gồm 6 ngọn núi đá vôi: Kim Sơn, Mộc Sơn, Thủy Sơn, Thổ Sơn, Dương Hỏa Sơn và Âm Hỏa Sơn với nhiều hang động đẹp như động Huyền Không, động Huyền Vi, động Vân Thông, động Tàng Chơn, động Quan Âm...
Các ngọn núi tuy có khác nhau về kích thước, nhưng nhìn từ xa hình dáng khá giống nhau, đặc biệt, mỗi ngọn núi lại có một màu đá riêng biệt: đá Thủy Sơn màu hồng, đá ở Mộc Sơn màu trắng, đá ở Hỏa Sơn màu đỏ, đá ở Kim Sơn màu thủy mặc và đá ở Thổ Sơn màu nâu.
Chùa Hương Sơn hướng về phía tây, nhìn ra sông Cổ Cò. Một quang cảnh thật nên thơ trong khu vực danh thắng Ngũ Hành Sơn.
Danh thắng Ngũ Hành Sơn là một tuyệt tác về cảnh quan thiên nhiên “sơn kỳ thủy tú” huyền ảo thơ mộng mà tạo hóa đã ban tặng cho Đà Nẵng. Đứng trên đỉnh cao của núi, một cảnh tượng độc đáo mở ra trước mắt du khách với phía Tây là dãy Trường Sơn hùng vĩ, bên dưới là dòng sông Cẩm Lệ, dòng sông Hàn uốn quanh mềm mại như dải lụa và phía Đông với cả một vùng trời biển mênh mông và đảo Cù Lao Chàm xa xa ẩn hiện.
Ngũ Hành Sơn có một vẻ đẹp riêng có, đó là vẻ đẹp hài hòa của một vùng sinh thái tự nhiên đan xen đời sống văn hóa tâm linh. Chùa chiền, hang động hòa quyện với nhau như hình với bóng. Chính với yếu tố này, Ngũ Hành Sơn mang một vẻ đẹp vừa thoáng đãng lãng mạn, vừa trầm mặc cổ kính.
Một góc Ngũ Hành Sơn. Bên trái là ngọn Kim Sơn, bên phải (sau lưng công trình) là ngọn Hỏa Sơn.
Thủy Sơn là ngọn núi lớn nhất, cao nhất và đẹp nhất trong số những ngọn núi thuộc Ngũ Hành Sơn, với độ cao khoảng 106 m và có diện tích 93.872m2, sườn núi dốc đứng cheo leo. Chân núi hình bầu dục, chiều dài nằm theo hướng Đông - Tây.
Núi Thủy Sơn là nơi được vua Minh Mạng viếng thăm nhiều nhất, nhà vua đến đây ba lần, lần thứ nhất vào năm 1825, lần thứ hai vào năm 1827 và lần thứ ba vào năm 1837, cứ mỗi lần đến nhà vua đều cho trùng tu, tôn lại chùa chiền trên núi, điều đặc biệt là ở núi Thủy Sơn có hai ngôi chùa được xây dựng sớm, nay trở thành những ngôi chùa cổ, lưu giữ nhiều di vật quý, đó là chùa Tam Thai và chùa Linh Ứng.
Chùa Tam Thai được xây dựng vào những năm nửa đầu thế kỷ XVII. Đây là một ngôi chùa cổ được xem là quốc tự và di tích Phật giáo
Từ ngoài cổng Tam quan chùa Tam Thai đi về bên phải khoảng 50m và leo lên mấy bậc cấp là đến Nhà Bia Vọng Giang Đài. Nhà bia được xây dựng vào những năm 90 của thế kỷ XX, theo lối kiến trúc cổ, gồm 04 cột trụ và mái lợp ngói âm dương.
Bia Vọng Giang Đài được làm bằng đá sa thạch, ở chính giữa tấm bia có khắc chìm 3 chữ Hán có kích cỡ lớn là: “Vọng Giang Đài” và dòng lạc khoản ghi năm dựng bia: “Minh Mạng thập bát niên thất nguyệt cát nhật”, nghĩa là “bia được lập vào ngày tốt, tháng 7 năm Minh Mạng thứ 18 (1837)”. Mặt chính của tấm bia quay về hướng sông Cổ Cò, đứng ở Vọng Giang Đài có thể nhìn bao quát sông ngòi của vùng đất Ngũ Hành Sơn.
Bình minh trên Sông Cổ Cò, thấp thoáng dưới chân hòn Thổ Sơn là Chùa Hương Sơn, ở phía xa, một mỏm núi đá nhô lên ở giữa là hòn Mộc Sơn, bên phải là một phần của hòn Kim Sơn.
Danh thắng Ngũ Hành Sơn, còn gắn với làng đá Non Nước - một làng nghề truyền thống gần 400 năm, gắn với lễ hội Quán Thế Âm – thu hút hàng vạn du khách đến dự vào tháng hai âm lịch hàng năm. Đến với làng đá Non Nước, với khu danh thắng Ngũ Hành Sơn, du khách cảm nhận sự thư thái, nhẹ nhàng trong một không gian tĩnh lặng, trầm mặc và huyền bí của những ngôi chùa trên núi Ngũ Hành Sơn, đến cảm giác rộn ràng như đang hòa mình trong những thanh âm rộn rã phát ra từ mũi ve đục đá dưới những đôi bàn tay tài hoa của các nghệ nhân đang gieo ý tưởng trên những khối đá thô cục thành các tác phẩm nghệ thuật.
Một khúc sông Cổ Cò, nơi người dân vẫn hàng ngày câu cá như một thú vui tao nhã. Đây là nơi quận Ngũ Hành Sơn tổ chức Giải Đua thuyền nhân Lễ Hội Quán Thế Âm (19 tháng 2 âm lịch) hằng năm.
Ngày nay, Ngũ Hành Sơn trở thành biểu tượng văn hóa của thành phố Đà Nẵng, là điểm tham quan nổi tiếng đối với khách du lịch trong và ngoài nước. Năm 2018, Ngũ Hành Sơn đón hơn 1.990.000 lượt khách đến thăm quan.
HỘI AN-QUANG HIỂN-NGUYÊN KHÔI
