Nỗ lực cải thiện chỉ số PCI một cách thực chất
Đăng ngày 18-05-2019 08:39, Lượt xem: 479

Chiều 17-5, UBND thành phố tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh - PCI thành phố Đà Nẵng năm 2019”, nhằm tìm hiểu nguyên nhân hạn chế, đề xuất giải pháp cải thiện từng chỉ số thành phần trong PCI của Đà Nẵng những năm tiếp theo, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố, đồng thời, thảo luận và tìm kiếm các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo thuận lợi cho các thành phần kinh tế tham gia đầu tư kinh doanh trên địa bàn Đà Nẵng. Tham dự hội thảo có Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ; Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Đặng Thị Kim Liên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Kỳ Minh.

Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ phát biểu tại hội thảo

Phần lớn các chỉ số thành phần vừa giảm điểm, vừa sụt hạng

Theo tiêu chí đánh giá của Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI (Provincial Competitiveness Index), một địa phương được coi là có chất lượng điều hành tốt khi có: (1) Chi phí gia nhập thị trường thấp; (2) Tiếp cận đất đai dễ dàng và sử dụng đất ổn định; (3) Môi trường kinh doanh minh bạch và thông tin kinh doanh công khai; (4) Chi phí không chính thức thấp; (5) Thời gian thanh tra, kiểm tra và thực hiện các quy định, thủ tục hành chính nhanh chóng; (6) Môi trường cạnh tranh bình đẳng; (7) Chính quyền tỉnh/thành phố năng động, sáng tạo trong giải quyết vấn đề cho doanh nghiệp; (8) Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, chất lượng cao; (9) Chính sách đào tạo lao động tốt; (10) Thủ tục giải quyết tranh chấp công bằng, hiệu quả và duy trì được an ninh trật tự.

Qua kết quả đánh giá chỉ số PCI hằng năm, thành phố Đà Nẵng được đánh giá là một trong những địa phương tạo lập được môi trường đầu tư kinh doanh khá thuận lợi và hấp dẫn. Thành phố luôn là địa phương nằm trong nhóm “Rất tốt” (11 trong 14 năm, 3 năm còn lại nằm trong nhóm “Tốt”) và dẫn đầu bảng xếp hạng PCI trong 7 năm (gồm 3 năm liên tiếp và 4 năm liên tiếp), giữ vị thứ 2 trong 4 năm (trong đó có 3 năm liên tiếp). Sau giai đoạn năm 2011 và 2012, PCI 2018 lặp lại sự suy giảm về đánh giá môi trường đầu tư kinh doanh của thành phố khi kết quả tiếp tục giảm điểm, sụt hạng, chỉ còn 67,65 điểm (giảm 2,46 điểm so với PCI 2017), và đứng thứ hạng 5/63, sụt 3 bậc so với PCI 2017).

Trên cơ sở khảo sát đối với 200 doanh nghiệp dân doanh hiện đang hoạt động trên địa bàn thành phố, kết quả PCI 2018 cho thấy Đà Nẵng có 2 chỉ số thành phần tăng điểm nhưng tụt hạng, gồm: tiếp cận đất đai và ổn định sử dụng đất (điểm số tăng 0,12 điểm từ 7,11 năm 2017 lên 7,23 năm 2018, nhưng thứ hạng lại sụt từ vị trí thứ 5 năm 2017 xuống vị trí thứ 8); chi phí không chính thức (tăng được 0,25 điểm lên 6,54 điểm, nhưng bị tụt giảm nghiêm trọng thứ hạng, từ vị thứ 5 sụt xuống vị thứ 14). Có một chỉ số thành phần tăng hạng nhưng giảm điểm là chất lượng đào tạo lao động, quay lại vị trí dẫn đầu, sau khi sụt xuống vị trí 3 trong PCI 2017, tuy nhiên, điểm số lại giảm sút từ 8,07 điểm xuống 7,92 điểm. Có một chỉ số giữ nguyên hạng, giảm điểm là thiết chế pháp lý, giảm điểm nhẹ từ 6,74 xuống 6,70 điểm, giữ nguyên thứ hạng 8.

Sáu chỉ số thành phần còn lại vừa giảm điểm vừa sụt hạng, bao gồm: chi phí gia nhập thị trường, tụt hạng từ vị trí thứ 5 xuống vị trí thứ 13, và điểm số giảm từ 8,55 điểm xuống còn 7,94 điểm; tính minh bạch và tiếp cận thông tin, tụt 5 bậc xuống vị thứ 25 và giảm 0,14 điểm còn 6,32 điểm; chi phí thời gian, giảm mạnh từ 7,76 điểm xuống còn 7,29 điểm và tụt từ hạng 5 xuống hạng 18; tính năng động và tiên phong của lãnh đạo thành phố, giảm 0.69 điểm, từ 6,65 xuống còn 5,96 điểm và vị thứ xếp hạng tụt 14 bậc xuống thứ hạng 20; cạnh tranh bình đẳng, giảm điểm và tụt hạng một cách nghiêm trọng với điểm số giảm còn 4,91 điểm và thứ hạng tụt 18 bậc, rơi xuống xếp vị thứ 55; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, điểm số giảm từ 6,93 xuống còn 6,30 điểm và thứ hạng tụt từ vị thứ 9 xuống vị thứ 41.

Doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn

Hội thảo đã dành thời gian thảo luận, đánh giá môi trường đầu tư, kinh doanh của thành phố, với sự tham gia của các diễn giả: ông Nguyễn Xuân Thành đến từ Đại học Fulbright Việt Nam; bà Đỗ Thị Thanh Huyền đến từ Chương trình Phát triển Liên Hiệp quốc tại Việt Nam – UNDP, chuyên gia quản lý dự án PAPI - Đo lường hiệu quả quản trị hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam; ông Bùi Văn Tiếng, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Đà Nẵng; ông Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh Đà Nẵng; ông Phạm Bắc Bình, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Đà Nẵng; ông Hà Đức Hùng, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Đà Nẵng.

Phiên thảo luận với sự tham gia của các diễn giả, chuyên gia, nhà doanh nghiệp

Theo phân tích của các chuyên gia, nguyên nhân của việc sụt giảm về điểm số và thứ hạng đối với chỉ số “tính năng động và tiên phong của lãnh đạo thành phố” xuất phát từ việc triển khai, thực hiện của các sở, ngành và cấp quận/huyện vẫn chưa tốt tương xứng với những sáng kiến tốt, chủ trương, chính sách đúng đắn của các lãnh đạo cấp trên của thành phố; hiệu quả giải quyết công việc của cán bộ nhà nước trên địa bàn thành phố có phần tụt giảm, doanh nghiệp còn phải đi lại nhiều lần để lấy dấu và chữ ký.

Ông Nguyễn Tiến Quang cho rằng, hiện nay, số lượng doanh nghiệp được tiếp cận các chính sách ưu đãi, hỗ trợ là quá ít và đa phần là những doanh nghiệp vừa và lớn. Bên cạnh đó, công tác hướng dẫn tiếp cận chính sách hỗ trợ hiện nay cũng chưa được thực hiện tốt; doanh nghiệp còn lo ngại tình trạng nguồn lực kinh doanh như hợp đồng, đất đai... chủ yếu rơi vào doanh nghiệp thân quen của cán bộ nhà nước. Đây chính là nguyên nhân làm sụt giảm chỉ số Cạnh tranh bình đẳng của Đà Nẵng trong năm 2018.

Theo ông Phạm Bắc Bình, vấn đề được nhiều doanh nghiệp mong muốn giải quyết nhất là tìm kiếm và được cho thuê đất sạch để sản xuất - kinh doanh. Không những chỉ có các doanh nghiệp đến đầu tư tại Đà Nẵng gặp khó khăn về vấn đề này mà cả các doanh nghiệp đã kinh doanh nhiều năm tại Đà Nẵng muốn mở rộng kinh doanh cũng gặp khó khăn về vấn đề mặt bằng. Bên cạnh đó, tại một số quận, huyện có chủ trương di dời các cơ sở sản xuất kinh doanh ra khỏi khu dân cư, tuy nhiên chưa thể bố trí mặt bằng mới cho doanh nghiệp, cũng ảnh hưởng đến quá trình kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ, có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc sụt giảm thứ hạng PCI của Đà Nẵng, mà một trong những nguyên nhân chính là việc thành phố đang phải giải quyết, xử lý hậu quả các vấn đề tồn tại theo kết luận của Thanh tra Chính phủ đã gây ảnh hưởng đến tâm lý và môi trường kinh doanh của doanh nghiệp. Hiện nay, việc truy thu tiền do thất thu hoặc được giảm 5%, 10% tiền sử dụng đất mà nhà đầu tư sơ cấp đã chuyển quyền dự án cho nhà đầu tư thứ cấp hết sức khó khăn; bên cạnh đó, việc xác định lại giá đất do chưa đúng tại thời điểm giao đất cũng rất phức tạp. 

Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ cho rằng, công tác xử lý sai phạm thời gian qua cũng gây tác động đến tâm lý của một số cán bộ nhà nước. Nếu như trước đây, thành phố rất chủ động, sáng tạo, nhanh chóng trong xử lý các vấn đề vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp, thì hiện nay, một bộ phận cán bộ có tâm lý dè dặt, thận trọng, làm đúng quy trình, đúng thời gian quy định nên thời gian giải quyết lâu hơn trước đây rất nhiều.

Tất cả vì sự phát triển chung của thành phố

Đối với các giải pháp nhằm nâng cao chỉ số thành phần tiếp cận đất đai, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính lĩnh vực đất đai và môi trường, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Tô Văn Hùng cho biết, trong thời gian đến, Sở sẽ hoàn thành xây dựng Cổng thông tin đất đai thành phố để minh bạch thông tin đất đai đến tổ chức, doanh nghiệp; công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; công khai danh mục quỹ đất đấu giá hằng năm; đồng thời, thực hiện đổi mới hình thức công khai thủ tục hành chính, sơ đồ hoá quy trình các bước thực hiện để tổ chức, công dân dễ tiếp cận đối với các thủ tục về lĩnh vực đất đai, môi trường.

Bên cạnh đó, tăng cường giám sát tiếp nhận và trả kết quả tại các chi nhánh quận, huyện thông qua điều chỉnh phần mềm tiếp nhận và xử lý hồ sơ đất đai (ViLIS) bổ sung tính năng theo dõi thống kê hồ sơ trực tuyến, xây dựng quy định cụ thể hình thức xử lý người đứng đầu đơn vị tham gia trực tiếp giải quyết hồ sơ đất đai trễ hạn; tăng cường thực hiện quản lý quỹ đất công và công khai thông tin về quỹ đất sạch, quỹ đất chưa sử dụng, đất chưa cho thuê tại các khu, cụm công nghiệp, các dự án được nhà nước giao, cho thuê nhưng chậm đưa vào sử dụng, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận đất đai.

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Tô Văn Hùng trình bày các giải pháp cải thiện PCI của thành phố

Để cải thiện chỉ số gia nhập thị trường, trong thời gian đến, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ đổi mới phương thức khảo sát ý kiến khách hàng về thủ tục hành chính và cung cách phục vụ của cán bộ, công chức, viên chức trong quá trình xử lý hồ sơ; luân chuyển hoặc xử lý theo quy định những cán bộ bị nhà đầu tư phản ánh về tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ; tổ chức lấy ý kiến khách hàng qua mạng để khách quan hơn cho nhà đầu tư khi nhận xét; đồng thời, tăng cường tuyên truyền, vận động doanh nghiệp thực hiện các thủ tục trực tuyến liên quan đến đăng ký doanh nghiệp. Đây là biện pháp quan trọng tạo môi trường hành chính công khai, minh bạch cho nhà đầu tư.

Về công tác cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục vận động nhà đầu tư thực hiện đăng ký theo cơ chế liên thông nhằm giảm bớt thời gian đi lại cho doanh nghiệp. Đối với lĩnh vực cấp phép đầu tư, trong thời gian đến, UBND thành phố sẽ ban hành và thực hiện đề án “Quản lý liên thông về thủ tục đầu tư”; trong đó, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan đầu mối, làm tổng chỉ huy, có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch tiến độ tổng thể thực hiện các thủ tục đầu tư và trực tiếp đôn đốc, theo dõi, giám sát, tổng hợp và báo cáo tình hình triển khai cho lãnh đạo thành phố trên. Việc theo dõi, giám sát quy trình xử lý phải trên cơ sở xây dựng phần mềm, có hệ thống cảnh báo, giám sát đối với các thủ tục, giai đoạn quá hạn xử lý, tích hợp trên các thiết bị di động thông minh.

Theo đó, xây dựng cụ thể từng quy trình cho phép nghiên cứu đầu tư; quy trình lựa chọn nhà đầu tư; quy trình cấp Quyết định chủ trương đầu tư/Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trên cơ sở rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư quan tâm đến dự án nhanh chóng quyết định đầu tư tại Đà Nẵng. Đồng thời, qua hệ thống phần mềm lãnh đạo thành phố cũng nắm được những khó khăn vướng mắc của từng dự án để tìm cách tháo gỡ kịp thời.

Hiện nay, Sở Kế hoạch và Đầu tư đang xây dựng phần mềm “Quản lý, giám sát các dự án đầu tư” và dự kiến đưa vào sử dụng vào cuối năm 2019. Qua đó, sẽ thực hiện có hiệu quả công tác cải cách hành chính, đúng thời hạn của các đơn vị và rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục đầu tư. Đồng thời, trong thời gian đến, việc thành phố công bố điều chỉnh quy hoạch chung đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 sẽ góp phần công khai, minh bạch các dự án cần thu hút đầu tư, tạo thuận lợi cho nhà đầu tư, doanh nghiệp tiếp cận thông tin, tìm hiểu cơ hội đầu tư.

Phát biểu kết luận hội thảo, Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ nhìn nhận, tuy có sự sụt giảm trong đánh giá chỉ số PCI của doanh nghiệp đối với thành phố, nhưng thời gian qua chính quyền thành phố, các sở, ban, ngành, địa phương cũng đã có rất nhiều nỗ lực, tìm tòi, thực hiện nhiều giải pháp, thậm chí đầy rủi ro, để giải quyết khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp.

Bên cạnh việc tiếp tục thực hiện các giải pháp hiệu quả đã triển khai thời gian qua, Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ thông tin, trong năm 2019, thành phố sẽ công bố 500 điểm đất đai dự án cùng với quy hoạch cụ thể của từng địa điểm để công khai rộng rãi, mời gọi nhà đầu tư quan tâm. Đặc biệt, Đà Nẵng sẽ sớm công bố kết quả chỉ số cạnh tranh cấp sở, ban, ngành, quận huyện của thành phố theo đánh giá của doanh nghiệp để có cái nhìn khách quan về công tác quản lý điều hành, qua đó chỉ ra những đơn vị, địa phương đã làm tốt và những đơn vị, địa phương yếu kém.

Chủ tịch Huỳnh Đức Thơ nhấn mạnh, mỗi cán bộ, công chức cần xác định tinh thần làm việc hết mình, làm thật sự chứ không làm hình thức, tất cả vì sự phát triển chung của thành phố, đem lại sự hài lòng cho người dân và doanh nghiệp. “Chúng tôi cam đoan sẽ luôn làm đúng, làm tốt. Chính quyền thành phố sẽ ngày càng đề cao tiêu chí công khai – minh bạch – bình đẳng – trách nhiệm giải trình lên hàng đầu”, Chủ tịch UBND thành phố khẳng định.

NGÔ HUYỀN

ĐÁNH GIÁ BÀI VIẾT

Các tin khác