Chăm lo, nâng cao đời sống người lao động thông qua việc triển khai có hiệu quả Luật Công đoàn

Báo cáo tại buổi làm việc, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Lê Văn Minh cho biết, sau hai năm chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, năm 2022, kinh tế thành phố dần phục hồi, theo đó tỷ lệ thất nghiệp đã được cải thiện đáng kể. Kết quả điều tra 6 tháng đầu năm 2022 cho thấy, tỷ lệ thất nghiệp chung là 2,11%, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ 7,27% cùng kỳ năm 2021; đời sống người lao động bước đầu giảm bớt khó khăn, nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp bắt đầu tăng lên, đã đem lại việc làm, đời sống, thu nhập của người lao động bước đầu ổn định. Ước tính trong thời gian đến, các thành phần kinh tế trên địa bàn thành phố có nhu cầu tuyển dụng khoảng hơn 21.000 vị trí việc làm.

Để hỗ trợ người lao động, các doanh nghiệp đã chủ động tổ chức thương lượng, ký kết Thỏa ước lao động tập thể với tổ chức công đoàn cơ sở. Đồng thời, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Liên đoàn Lao động thành phố thường xuyên hướng dẫn, kiểm tra các doanh nghiệp thực hiện việc ký kết Thỏa ước lao động tập thể, đề ra các chính sách hỗ trợ người lao động như: hỗ trợ cho người lao động khi kết hôn, gia đình gặp khó khăn; hỗ trợ tiền nhà ở; tiền xăng xe; tiền ăn giữa ca hoặc ăn trưa và tổ chức tham quan, du lịch cho người lao động; ngoài ngày nghỉ lễ, tết còn tăng thêm các ngày nghỉ cho việc cưới, việc tang, nghỉ hằng năm... Kết quả đã có hơn 81,8% doanh nghiệp có tổ chức công đoàn thương lượng, ký kết Thỏa ước lao động tập thể, tiền lương bình quân chung trên toàn thành phố vào khoảng 5.490.000 đồng/người/tháng.

Trong 10 năm qua, từ khi Luật Công đoàn 2012 được ban hành, toàn thành phố đã thành lập mới 1.021 công đoàn cơ sở, kết nạp mới 97.618 đoàn viên . Đa số các công đoàn cơ sở sau khi được thành lập đều đi vào hoạt động ổn định, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn. Trong quá trình thực hiện, các cấp công đoàn cũng đã chú trọng đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền vận động kết nạp đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở; thực hiện vận động thành lập công đoàn theo phương pháp mới, với 62 công đoàn cơ sở được thành lập. Tính đến ngày 31-8-2022, tổ chức Công đoàn thành phố Đà Nẵng có 113.877 đoàn viên và 1.796 công đoàn cơ sở, tăng 15% đoàn viên và 26,7% công đoàn cơ sở so với năm 2012.

Có thể nói, thời gian qua, điều kiện làm việc của người lao động trên địa bàn thành phố nhìn chung đã được cải thiện, tình hình tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể số lượng lớn không xảy ra nhưng vẫn tiềm ẩn yếu tố phức tạp. Tình trạng vi phạm pháp luật về lao động trong các doanh nghiệp, nhất là khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước vẫn diễn ra tại một số doanh nghiệp, trong đó chủ yếu là vi phạm về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, phục hồi sức lao động, nợ lương, tình trạng tự đưa ra định mức lao động cao hơn thực tế. Đặc biệt, tình trạng doanh nghiệp chiếm dụng, đóng chậm, nợ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đã xâm hại đến quyền lợi hợp pháp của người lao động.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Thị Kim Yến phát biểu tại buổi làm việc

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Ngô Thị Kim Yến nhận định, Luật Công đoàn 2012 được ban hành đã khắc phục được những bất cập, hạn chế của Luật Công đoàn 1990; là cơ sở pháp lý quan trọng cho Công đoàn tổ chức thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của mình, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế, ổn định chính trị - xã hội của địa phương; phát huy vai trò, tác dụng và ảnh hưởng rộng lớn trong đời sống chính trị - xã hội. Đồng thời, đáp ứng yêu cầu phát triển mạnh mẽ về tổ chức và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của công đoàn trong tình hình mới.

“Qua thời gian thực hiện, các quy định của Luật Công đoàn 2012 đã đi vào thực tiễn đời sống. Vị trí của tổ chức Công đoàn ngày càng được khẳng định. Đời sống tinh thần, vật chất của đoàn viên công đoàn, người lao động được quan tâm, chăm lo và cải thiện rõ rệt. Người lao động yên tâm công tác, tích cực, chủ động, sáng tạo trong lao động và sản xuất; góp phần xây dựng kinh tế - xã hội của địa phương”, Phó Chủ tịch UBND thành phố nhìn nhận.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo Phó Chủ tịch UBND thành phố, việc triển khai thực hiện Luật Công đoàn 2012 vẫn tồn tại một số hạn chế, bất cập, như công tác tuyên truyền, phổ biến Luật còn chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục và chủ yếu tập trung nhiều đối với cán bộ công đoàn, chưa chú trọng tuyên truyền sâu rộng trong công nhân lao động. Ở một số nơi, việc thực hiện quyền đại diện của công đoàn còn mang tính hình thức, chất lượng và hiệu quả của đại diện chưa cao, chưa phát huy và thể hiện tốt vai trò là người đại diện cho đoàn viên công đoàn, người lao động. Một bộ phận người sử dụng lao động chưa chấp hành tốt các quy định của Luật Công đoàn, chưa tạo điều kiện cho công đoàn và cán bộ công đoàn hoạt động; chưa phối hợp chặt chẽ với công đoàn trong tổ chức sản xuất, kinh doanh, đối thoại, xây dựng mối quan hệ lao động hài hoà, ổn định và tiến bộ; không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ trích nộp kinh phí công đoàn theo quy định.

“Trên cơ sở tiếp thu ý kiến trao đổi, góp ý của đoàn khảo sát, đề nghị Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Liên đoàn Lao động thành phố và các cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện báo cáo, trong đó làm rõ hơn nữa những nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Công đoàn 2012, với quan điểm chung của thành phố là làm thế nào để Luật Công đoàn đảm bảo được quyền lợi cho đoàn viên công đoàn”, Phó Chủ tịch Ngô Thị Kim Yến phát biểu.

Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Thái Thu Xương phát biểu kết luận buổi làm việc

Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Thái Thu Xương đánh giá, qua 10 năm thực hiện, các cấp uỷ đảng, chính quyền thành phố đã rất quan tâm tổ chức triển khai, đưa Luật Công đoàn đi vào cuộc sống một cách tích cực; hệ thống công đoàn thành phố đã phát huy vai trò đại diện, thực hiện tốt công tác tuyên truyền đến công nhân, viên chức, người lao động để chấp hành các chủ trương, chính sách pháp luật. “Tổng Liên đoàn lao động đánh giá cao vai trò của Liên đoàn Lao động thành phố trong công tác tham mưu cấp uỷ, chính quyền cũng như phối hợp với các ngành để tổ chức triển khai thực hiện Luật Công đoàn”, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam phát biểu.

Theo bà Thái Thu Xương, Luật Công đoàn 2012 là cơ sở pháp lý quan trọng cho tổ chức công đoàn thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ của mình, đóng góp quan trọng vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; tuy nhiên, qua 10 năm thực hiện vẫn còn những khó khăn, bất cập. “Đây là một trong những đợt khảo sát để Tổng Liên đoàn lao động nắm bắt những khó khăn, bất cập trong quá trình triển khai Luật Công đoàn tại địa phương, từ đó có hướng đề xuất điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn”, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho biết.

Thời gian đến, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam Thái Thu Xương đề nghị UBND thành phố và các sở, ngành tiếp tục phối hợp, quan tâm, tạo điều kiện để Liên đoàn Lao động thành phố, công đoàn các cấp phát triển đoàn viên công đoàn, thành lập công đoàn cơ sở tại các doanh nghiệp trên địa bàn, tổ chức các phong trào thi đua, tổ chức “Tháng công nhân”, “Tháng an toàn vệ sinh lao động”… góp phần phát triển mạnh, khẳng định vai trò Liên đoàn lao động. Đồng thời, đề nghị Liên đoàn Lao động thành phố chủ động trong việc phối hợp các cấp, các ngành tổ chức thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật Công đoàn; tham gia vào công tác quản lý nhà nước; tổ chức phản biện đối với các nghị quyết của HĐND thành phố liên quan trực tiếp đến người lao động.

NGÔ HUYỀN