Sạt lở ở nghĩa trang Hoà Sơn - Bài 2: Những bước chân âm thầm giữa núi rừng Hòa Sơn

Nghĩa trang Hòa Sơn một ngày cuối tháng 10, cơn mưa chiều bất chợt đổ, hối hả và rả rích. Vậy nhưng, không quản thời tiết, các cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 315 thuộc Quân khu 5, Trung đoàn Bộ binh 971 thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố vẫn đang miệt mài đào xới, dùng đôi bàn tay dần chai sạn của mình để di chuyển từng khối đá ra khỏi các phần mộ bị vùi lấp.

Trận mưa lịch sử ngày 14-10 vừa qua, khiến nơi đây bị sạt lở nghiêm trọng, hơn 600 ngôi mộ bị vùi trong đất đá, cảnh tượng hoang tàn, ngổn ngang. Ước tính ban đầu, có hơn 15.700m3 đất đá bị sạt lở, phủ lấp diện tích khoảng 22.243m2.

Vừa vác khối đá ra khu vực tập kết, chiến sĩ Thái Đình Quang, Tiểu đoàn Bộ binh 1, Trung đoàn Bộ binh 971, Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố chia sẻ, khi nhận được nhiệm vụ mà cấp trên giao phó, anh cũng như những cán bộ, chiến sĩ khác đều rất vui và tự hào, vì được góp công sức nhỏ bé của mình giúp người dân khắc phục hậu quả sạt lở nghiêm trọng sau trận lũ lịch sử vừa qua.

“Tận mắt chứng kiến hàng trăm ngôi mộ của người dân bị chôn vùi dưới đất đá, cán bộ, chiến sĩ đơn vị chúng tôi ai cũng thấy xót xa lắm. Bởi vậy, dù khối lượng đất đá nhiều, phải sử dụng sức người là chính, tôi cũng như anh em trong đơn vị đều không quản ngại, với cố gắng cao nhất giúp bà con sớm tìm lại được phần mộ của người thân”, chiến sĩ Thái Đình Quang chia sẻ.

Cũng như chiến sĩ Quang, chiến sĩ Lê Quốc Hùng, Trung đoàn 971, Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố đang cùng đồng đội đào bới đất đá, tranh thủ giờ nghỉ ngơi hiếm hoi, chiến sĩ Hùng bộc bạch: “Chúng tôi là những người lính vì Nhân dân mà ra, vì Nhân dân mà chiến đấu, giúp người dân khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra cũng là mệnh lệnh từ trái tim. Đôi khi, những thử thách trong lòng dân, trong thời bình, trên mặt trận không tiếng súng lại là những thử thách khiến bản thân tôi cảm thấy hạnh phúc nhất. Tôi sẽ cố gắng cùng đồng đội hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, giúp khu vực nơi đây trở lại trạng thái ban đầu vốn có”.

Dưới làn mưa, bước chân của những người lính lặng lẽ trên con đường ngồn ngộn đất đá khiến người chứng kiến phải mềm lòng, xúc động. Trong một vài khoảnh khắc họ tháo đôi găng tay, dường như chúng tôi cảm nhận đôi bàn tay nào cũng sưng phồng gấp rưỡi bàn tay lúc bình thường.

Ra đời từ ngay trong những ngày đầu vùng Đông Bắc Campuchia được giải phóng (3/1979), Sư đoàn Bộ binh 315 nhanh chóng ổn định, tổ chức các hoạt động chiến đấu, công tác. 10 năm làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn, với hơn 1.500 trận đánh lớn nhỏ, những người lính Sư đoàn 315 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao.

Trở về, với hành trang còn vương mùi thuốc súng, những người lính Sư đoàn 315 đã ổn định tổ chức, vị trí đóng quân, bắt tay vào xây dựng, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng động viên trong tình hình đất nước còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.

Những ngày cuối tháng 10, sau trận mưa lũ lịch sử, họ lại có mặt ở Nghĩa trang Hoà Sơn.

Tại khu vực sạt lở số 3, những đôi tay thoăn thoắt, cùng nhịp chân nhanh nhẹn, không mỏi của các chiến sĩ thuộc Sư đoàn 315 (Bộ Tư lệnh Quân khu 5) vẫn cặm cụi dọn dẹp đất đá, cây đổ tại các phần mộ bị vùi lấp. Dù mồ hôi lấm tấm trên trán nhưng ánh mắt các chiến sĩ đều ánh lên niềm vui khi được hỗ trợ người dân với phần việc ý nghĩa.

Thượng úy Phan Quốc Cường, Đại đội trưởng Đại đội 10, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 143, Sư đoàn 315 chia sẻ: “Xác định nghĩa tử là nghĩa tận, chúng tôi coi người đã khuất như chính thân nhân của mình để phấn đấu làm tốt công việc được giao. Đây cũng thể hiện trách nhiệm của quân đội với Nhân dân, từ đó sẽ làm ấm lòng người đã mất và giảm đau thương cho những người còn sống”.

Từ đằng xa, tiếng động viên các cán bộ, chiến sỹ của Đại tá Nguyễn Dương Kiên, Sư trưởng Sư đoàn 315 vọng lại. Là người trực tiếp chỉ huy tại hiện trường, Đại tá Kiên cho biết, khó khăn lớn nhất trong công tác khắc phục hiện nay là lượng đất đá đổ về quá lớn, trong khi xe và các phương tiện cơ giới không thể đi vào sâu Nghĩa trang, các cán bộ, chiến sĩ phải thực hiện hoàn toàn bằng thủ công, dùng sức người là chính, do đó việc khắc phục sẽ mất rất nhiều thời gian.

Theo Đại tá Kiên, sau khi nhận mệnh lệnh từ Tư lệnh Quân khu 5, Sư đoàn chỉ thị các đơn vị tạm dừng công việc tại thao trường, tập trung lực lượng khắc phục sạt lở tại Nghĩa trang Hoà Sơn.

“Trong thời gian này, thời tiết lúc nắng, chiều tối lại hay mưa bất chợt, nhưng điều đó cũng không làm ảnh hưởng gì nhiều đến việc thực hiện nhiệm vụ. Anh em đều xác định sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, gian khổ nên chút mưa nắng cũng không đáng lo ngại. Đến nay thì chúng tôi đã hoàn thành hơn 40% khối lượng công việc, rất nhiều tảng đá lớn, cây cối gãy đổ được bộ đội Sư đoàn 315 khuân vác tập kết, nhiều ngôi mộ cũng dần hiện ra trong niềm hạnh phúc của các thân nhân”, Đại tá Nguyễn Dương Kiên nói.

Đứng thắp nén nhang tại phần mộ gia tộc Đặng Văn vừa được tìm thấy, ông Đặng Văn Đức cùng gia đình vô cùng xúc động, miệng vẫn không ngớt gởi lời cảm ơn sự giúp đỡ các chiến sĩ Sư đoàn 315. Ông cho biết, khi chứng kiến mộ của gia tộc bị chôn vùi trong lớp đất đá, gia đình vô cùng tuyệt vọng. Khối lượng đất đá quá nhiều, người dân bình thường khó có thể dọn dẹp nổi.

“Thật may, nhờ có các anh bộ đội giúp đỡ, nếu không gia đình tôi không biết bao giờ mới tìm thấy mộ của người thân. Các chiến sĩ luôn là người đến sớm nhất, nhưng cũng là người về sau nhất. Mưa bão tan, người lính ở lại, cùng với chính quyền các cấp giúp người dân khắc phục hậu quả thiên tai gây ra, điều đó làm chúng tôi vô cùng cảm kích”, ông Đức xúc động nói.

Cũng là một trong những gia đình có phần mộ bị đất đá vùi lấp, chứng kiến hình ảnh các chiến sĩ đang nỗ lực đào bới đất đá, chị Nguyễn Minh Dung nghẹn ngào nói: “Không thể tin thiên nhiên lại khắc nghiệt như vậy. Còn tinh thần trách nhiệm của các chiến sĩ thì vượt quá sức tưởng tượng của tôi và mọi người. Nhìn khối lượng công việc các anh làm, những bộ quần áo lấm lem bùn đất, tôi hiểu các anh đang nỗ lực hết mình”.

Sau thời gian làm nhiệm vụ, những cán bộ, chiến sĩ trở về điểm nghỉ ngơi, có thể ở trong nhà dân hoặc một khu nhà văn hóa gần đó. Nồi cơm nấu dở, củi ướt vì trời mưa nhưng bữa cơm chiều dọn ra vẫn tươm tất có rau, có cá, có thịt và rộn tiếng cười. Có lẽ, bữa cơm là khoảng thời gian ít ỏi mà họ được gặp nhau, trò chuyện sau một ngày làm việc dài.

Mưa cũng như nắng, những người lính luôn sẵn sàng thực thi nhiệm vụ. Chính vì vậy, chuyện cơm khê, cơm sống, dầm mình giữa mưa gió thực hiện nhiệm vụ… đã trở nên quá quen thuộc với họ. Mồ hôi, dấu chân những người lính không chỉ in ngoài thao trường. Trên dãy đất miền Trung đầy nắng gió, thiên tai, bão bùng, những người lính Sư đoàn 315 đã đến với người dân trong những lúc nguy nan nhất. Những bước chân âm thầm băng rừng, vượt suối lặng lẽ để viết nên những câu chuyện đầy nghĩa cử, thắm tình quân dân.

THỦY THANH – MAI QUANG – HỘI AN