Xây dựng Đà Nẵng thành “Thành phố AI” vào năm 2030

Thành phố AI và Đổi mới sáng tạo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Quang Bửu cho biết, 03 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá trong nhiệm kỳ 2025-2030 của thành phố là “phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số gắn với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo chuyển biến mạnh mẽ về năng suất, chất lượng, hiệu quả trên các lĩnh vực”.

Thời gian qua, thành phố Đà Nẵng chủ động, sớm triển khai về chuyển đổi số, xây dựng thành phố thông minh, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và đạt được kết quả bước đầu. Đà Nẵng có 04 năm liền nằm trong nhóm dẫn đầu chuyển đổi số cấp tỉnh - DTI. Năm 2025, Đà Nẵng đã có sự bứt phá, tăng 130 bậc vươn lên vị trí thứ 766 trên toàn cầu, và trong Top 1.000 thành phố tiêu biểu toàn cầu về hệ sinh thái khởi nghiệp (theo StartupBlink).

Thông tin tại Hội thảo, ông Trần Ngọc Thạch - Phó Giám đốc Sở KH&CN cho biết, Đề án tổng thể Chuyển đổi số thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2026 – 2030 được xây dựng với tầm nhìn “Chuyển đổi số là một động lực quan trọng trong xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành đô thị sinh thái và thông minh, là trung tâm thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, trung tâm công nghiệp, logistics, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và thành phố du lịch, đáng sống, đẳng cấp khu vực Châu Á”.

Mục tiêu đến năm 2030 hoàn thành cơ bản chuyển đổi số; chính quyền số, kinh tế số, xã hội số hiện đại, minh bạch và góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ về năng suất, chất lượng, hiệu quả trên các lĩnh vực. Hình thành thành phố thông minh theo hướng Thành phố AI, kết nối đồng bộ với các mạng lưới đô thị thông minh trong nước và khu vực ASEAN. Thành phố Đà Nẵng thuộc nhóm 03 địa phương dẫn đầu về chuyển đổi số, về an toàn thông tin và về thương mại điện tử của cả nước; trở thành 01 trong 03 trung tâm vi mạch, bán dẫn và AI lớn của Việt Nam…

“Những định hướng này vừa là cơ hội vàng, vừa là thách thức lớn, đòi hỏi sự nỗ lực, sáng tạo, quyết tâm cao của tất cả người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước để đưa thành phố tiến nhanh trên con đường phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, ông Thạch nói.  

Nhấn mạnh phạm vi ưu tiên phát triển Kinh tế số, ông Trần Ngọc Thạch cho biết, giai đoạn 2026-2030, các giải pháp ưu tiên phát triển kinh tế số thành phố tập trung vào ba trụ cột, gồm công nghệ blockchain để mở rộng khái niệm vốn và phát triển tài sản số; công nghệ robot để tăng năng suất lao động và trí tuệ nhân tạo (AI) để gia tăng tri thức.

Đặc biệt, ưu tiên kết hợp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và triển khai thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) trong phát triển kinh tế số; triển khai “kinh tế tầm thấp” dựa trên bản sao số, các nền tảng AI. Thu hút và phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao; hợp tác quốc tế về kinh tế số; tham gia chuỗi giá trị toàn cầu; phát triển thị trường nước ngoài.

Thành phố cũng xây dựng Đề án Đà Nẵng – Thành phố Đổi mới sáng tạo với mục tiêu tổng quát là “Xây dựng Đà Nẵng trở thành Thành phố đổi mới sáng tạo, là đô thị lớn, sinh thái, thông minh, bản sắc, bền vững, ngang tầm quốc tế, giữ vai trò là đầu mối kết nối và phát triển với mạng lưới đô thị khu vực và quốc tế; là Trung tâm du lịch quốc tế gắn với Trung tâm tổ chức sự kiện quốc tế; Trung tâm công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin; Trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; Trung tâm Tài chính quốc tế quy mô khu vực và là thành phố biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực Châu Á.

Phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo năng động, linh hoạt và hiệu quả, lấy phát triển công nghệ là yếu tố cốt lõi để tạo lập môi trường thuận lợi cho hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo; cụ thể hóa các cơ chế, chính sách hỗ trợ; nâng cao nhận thức cộng đồng; thúc đẩy các loại hình doanh nghiệp tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới; phát huy lợi thế tài nguyên bản địa, gắn với hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa”.

Bà Lê Thị Thục – Phó Giám đốc Sở KH&CN cho biết, theo Đề án, giai đoạn 2026-2030, có 07 lĩnh vực ưu tiên cần tập trung khuyến khích, thúc đẩy đổi mới sáng tạo gồm: Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT); Công nghiệp công nghệ cao, công nghệ xanh; Công nghệ sinh học và y tế; Kinh tế tuần hoàn, kinh tế biển và dịch vụ logistics; Đô thị thông minh, du lịch thông minh; Công nghệ tài chính (fintech); Công nghệ chiến lược, công nghiệp sáng tạo;…

Phát triển đồng bộ hệ sinh thái AI, bán dẫn và đô thị thông minh

Thảo luận tại Hội thảo, ông Nguyễn Văn Thuật - Phó vụ trưởng Vụ Kinh tế số – Bộ KH&CN đánh giá cao các mục tiêu phát triển kinh tế số và xã hội số của Đà Nẵng, trong đó kinh tế số được kỳ vọng trở thành “không gian tăng trưởng” chủ đạo. Ông nhấn mạnh, Đề án cần đồng bộ với các chương trình lớn của Bộ KH&CN, ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuyển đổi số, thúc đẩy cơ chế chia sẻ dữ liệu công - tư, và phát triển hạ tầng logistics - cảng biển thông minh.

Ông Thuật gợi ý thành phố nghiên cứu kết nối dữ liệu kinh tế - xã hội với quản trị đô thị, hình thành nền tảng IOC để theo dõi, hoạch định chính sách và nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngành, lĩnh vực mới.

Bàn về vấn đề nhân lực, ông Đỗ Công Anh - Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số – Cơ yếu (Văn phòng Trung ương Đảng) nhận định, mối liên kết giữa đào tạo, nghiên cứu, thí điểm và thương mại hóa vẫn còn rời rạc.

“Nếu không tạo được một chuỗi phát triển liên tục từ nghiên cứu cơ bản đến sản phẩm mẫu, sản xuất quy mô công nghiệp và gọi vốn tăng trưởng, nhiều ý tưởng sẽ không thể đi xa, còn startup công nghệ sẽ khó tồn tại qua các vòng phát triển”, ông Công Anh nói.

Cạnh đó, ông Công Anh cũng nhấn mạnh vai trò dẫn dắt thị trường của khu vực công, coi chính quyền và các sở, ngành là “khách hàng đầu tiên” của sản phẩm công nghệ số “made in Đà Nẵng”. Từ đó thúc đẩy cơ chế đặt hàng, mua sắm đổi mới sáng tạo và thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) để nuôi dưỡng doanh nghiệp công nghệ trong hệ sinh thái địa phương.

“Đà Nẵng có thể xem xét hình thành chương trình phát triển hệ sinh thái AI, bán dẫn và đô thị thông minh theo hướng đồng bộ hơn, với sự liên thông giữa nghiên cứu – sản xuất, dịch vụ – nền tảng và thị trường thử nghiệm, gắn với các chỉ tiêu phản ánh mức độ các bài toán đô thị được giải quyết bởi doanh nghiệp trên địa bàn và tỷ trọng đóng góp của lĩnh vực này vào kinh tế số”, ông Công Anh gợi ý.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Long - Tổng Thư ký Hội Tin học Việt Nam nhấn mạnh nguồn nhân lực trẻ của Đà Nẵng, với nhiều thành tích quốc tế trong lập trình và AI, cần được thu hút, giữ chân và kết nối với doanh nghiệp để tạo ra chuỗi giá trị liên tục từ nghiên cứu đến thương mại hóa. Ông cũng đề xuất phát triển các phòng thí nghiệm AI, mở rộng mô hình thực tập gắn kết doanh nghiệp – trường học, và kết nối đồng bộ các khu công nghiệp, trung tâm công nghệ để hình thành hệ sinh thái lõi thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện.

TS. Nguyễn Long cũng nhấn mạnh dữ liệu phải được coi là tài sản số trung tâm, đi cùng nền tảng công nghệ mới như AI, blockchain để tăng năng suất và tối ưu hóa hoạt động.

THANH THẢO