Tăng cường giải quyết việc làm, phát triển các xã miền núi

Nhiều kết quả tích cực giai đoạn 2021-2025

Trong giai đoạn 2021-2025, thành phố Đà Nẵng đạt nhiều kết quả quan trọng trong công tác giải quyết việc làm, đặc biệt ở khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (ĐBDTTS&MN). Theo đó, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên tại khu vực này có gần 129 nghìn người, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 46,17%; riêng các xã miền núi Tây Bắc có hơn 54 nghìn lao động, trong đó 39,44% được đào tạo nghề.

Thành phố đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp: tổ chức 353 phiên giao dịch việc làm, trong đó vùng ĐBDTTS&MN có 58 phiên, thu hút hàng chục nghìn lượt lao động, doanh nghiệp tham gia; tư vấn việc làm cho hơn 680 nghìn lượt người, kết nối thành công việc làm cho trên 18 nghìn lao động.

Trong 5 năm, tổng nguồn vốn cho vay giải quyết việc làm toàn thành phố đạt 6.219 tỷ đồng, trong đó vốn ủy thác của địa phương hơn 2.666 tỷ đồng. Riêng khu vực ĐBDTTS&MN, doanh số cho vay hỗ trợ việc làm và mở rộng sản xuất đạt hơn 931 tỷ đồng với 14.079 lượt lao động vay vốn; dư nợ đến 31/7/2025 đạt 693 tỷ đồng, tăng 548 tỷ đồng so với năm 2021.

Tại các xã miền núi Tây Bắc, gần 3.800 lượt lao động được vay khoảng 271 tỷ đồng, dư nợ đến nay đạt 214 tỷ đồng.

Công tác đào tạo nghề cũng được quan tâm, với gần 9.500 lao động được hỗ trợ học nghề ngắn hạn từ các chương trình mục tiêu quốc gia; nhiều mô hình đào tạo gắn với phát triển văn hóa, du lịch, dược liệu đã mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội rõ nét.

Song song đó, Đà Nẵng cũ tiếp tục đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn như công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, chip vi mạch, trí tuệ nhân tạo; khuyến khích khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; đồng thời phát triển dịch vụ, du lịch – lĩnh vực đang là động lực tăng trưởng. Nhờ đó, kinh tế thành phố từng bước phục hồi và tăng trưởng nhanh sau đại dịch COVID-19, GRDP năm 2025 ước đạt hơn 156 nghìn tỷ đồng, cao gấp 1,45 lần so với năm 2021, thu nhập bình quân của người lao động cuối năm 2024 đạt trên 13 triệu đồng/người/tháng.

Đối với tỉnh Quảng Nam cũ, chính quyền địa phương đã tập trung đầu tư hạ tầng thiết yếu, phát triển các cụm công nghiệp chế biến nông – lâm sản, du lịch sinh thái, xây dựng Nam Trà My thành “thủ phủ” dược liệu quốc gia.

Đồng thời, nhiều chương trình hỗ trợ sinh kế, vay vốn, giáo dục, y tế được triển khai, giúp tỷ lệ hộ nghèo vùng ĐBDTTS&MN giảm bình quân 9%/năm giai đoạn 2020-2025, thu nhập người dân tộc thiểu số dự kiến đến cuối giai đoạn đạt 30 triệu đồng/người/năm, gấp 2,1 lần so với năm 2020.

Trong thời gian tới, Đà Nẵng xác định tiếp tục mở rộng các hoạt động tư vấn, đào tạo nghề, kết nối cung – cầu lao động, tăng nguồn vốn vay tín dụng tạo việc làm, thúc đẩy xuất khẩu lao động, qua đó nâng cao thu nhập và tạo thêm nhiều cơ hội việc làm bền vững cho đồng bào miền núi và dân tộc thiểu số.

Doanh nghiệp và cơ sở đào tạo đồng hành

Tại hội nghị, các doanh nghiệp cho biết đang có nhu cầu tuyển dụng lao động trong lĩnh vực may mặc, chế biến nông sản, dịch vụ du lịch, nhưng mong muốn địa phương tăng cường đào tạo nghề sát thực tế, đặc biệt là kỹ năng mềm, ngoại ngữ và tác phong công nghiệp.

Theo ThS. Phan Tiềm – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Thaco, trong thời gian tới Nhà trường sẽ phối hợp với các phường, xã để tư vấn cho người đủ tuổi lao động nhưng chưa có việc làm, hoặc có nhu cầu chuyển đổi nghề, từ đó tuyển sinh, đào tạo và giới thiệu việc làm phù hợp.

Đồng thời, trường sẽ triển khai rộng rãi đề án “Đào tạo chuyên môn trồng trọt, chăn nuôi” đã được Chủ tịch HĐQT Thaco phê duyệt. Theo đó, học viên các nghề trong lĩnh vực nông nghiệp, sau khi tốt nghiệp và cam kết làm việc tại các nông trường, nông trại của THACO AGRI trong và ngoài nước, sẽ được doanh nghiệp hỗ trợ toàn bộ chi phí học tập, ăn ở trong suốt thời gian học.

Ngoài ra, cộng tác viên tại thôn, xã tham gia tư vấn và giới thiệu học viên đến trường cũng sẽ được chi trả bồi dưỡng.

Ông Tiềm kiến nghị, các địa phương cấp xã nên bố trí chuyên viên hoặc bộ phận chuyên trách về giới thiệu việc làm, có thể đưa vào KPI đánh giá hằng quý, hằng năm. Bộ phận này sẽ kết nối thường xuyên với Trường Cao đẳng Thaco để cập nhật thông tin nhu cầu tuyển dụng của các đơn vị Thaco và tình hình lao động tại địa phương.

Song song đó, cần nâng cao chất lượng, đi vào thực chất các phiên giao dịch việc làm, thu hút người có nhu cầu tham gia tìm hiểu thông tin tuyển dụng, mức lương và phúc lợi.

Thành phố cũng cần ban hành văn bản mới thay thế, với chính sách miễn giảm học phí, trợ cấp cho một số đối tượng đặc thù, thay cho các quy định trước đây của tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người học nghề.

Ông Bhling Mia – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tây Giang cho rằng, đào tạo nghề cần theo hướng ngắn hạn, đa ngành, gắn sát nhu cầu thị trường.

“Thành phố nên quan tâm quy hoạch và kêu gọi đầu tư các cụm công nghiệp tại miền núi. Đây là loại hình sản xuất không đòi hỏi lao động trình độ cao, tận dụng được lực lượng lao động phổ thông tại chỗ, góp phần giải quyết việc làm và hạn chế tình trạng lao động trẻ phải rời quê đi xa”, Ông Bhling Mia nói.

Đại diện xã A Vương cho biết, toàn xã có 3.687 lao động từ 15 tuổi trở lên, trong đó 84,59% có việc làm, gần 47,6% đã qua đào tạo. Giai đoạn 2021–2025, xã được phân bổ nhiều dự án thuộc Chương trình MTQG như phát triển giáo dục nghề nghiệp, hỗ trợ việc làm bền vững và đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài. Hiện có 245 người làm việc tại doanh nghiệp, 06 lao động xuất khẩu sang Malaysia và Lào.

Xã A Vương kiến nghị thành phố tăng cường mở lớp đào tạo nghề thiết thực, nâng hạn mức vay ưu đãi, có chính sách thu hút đầu tư vào miền núi, phát triển du lịch cộng đồng, hỗ trợ chuyển đổi số, mở rộng thị trường xuất khẩu lao động và đầu tư hạ tầng, tổ chức sàn giao dịch việc làm lưu động để kết nối hiệu quả cung – cầu lao động.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Anh Tuấn nhấn mạnh, thành phố sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả các chủ trương, chính sách của Trung ương và địa phương về việc làm cho người lao động, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số và vùng miền núi.

Phó Chủ tịch Trần Anh Tuấn đề nghị tăng cường công tác tuyên truyền về tầm quan trọng của đào tạo nghề, giúp người lao động nâng cao thu nhập và phát triển bền vững. Đồng thời, cần nắm chắc nhu cầu thị trường lao động để phân luồng, kết nối cung – cầu hiệu quả, phối hợp chặt chẽ với các cơ sở đào tạo thực hiện chương trình “chìa khóa trao tay”, đảm bảo con em đồng bào dân tộc và hộ nghèo được tiếp cận cơ hội học nghề và việc làm, góp phần nâng cao đời sống và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội tại các xã miền núi Tây Bắc.

Phó Bí thư Thành ủy Ngô Xuân Thắng ghi nhận và đánh giá cao việc tổ chức hội nghị lần này, thể hiện tâm huyết, trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố, các sở, ngành, địa phương và doanh nghiệp trong công tác giải quyết việc làm, đặc biệt cho đồng bào dân tộc thiểu số và vùng miền núi phía Tây Bắc.

Phó Bí thư Thành ủy Ngô Xuân Thắng nêu rõ những thuận lợi sau sáp nhập, gồm không gian phát triển, dân số và truyền thống văn hóa – lịch sử, nhưng cũng chỉ ra các thách thức: nguồn lực còn hạn chế, hạ tầng chưa đồng bộ, chất lượng nguồn nhân lực và lao động qua đào tạo, cùng chênh lệch giàu nghèo, tỷ lệ hộ nghèo cao ở các xã miền núi.

Để khắc phục tình trạng trên, Phó Bí thư Thành ủy Ngô Xuân Thắng đề nghị UBND thành phố xây dựng chương trình hành động phát triển kinh tế – xã hội, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026 - 2030; huy động và cân đối nguồn lực phát triển hạ tầng, đặc biệt trung tâm dạy nghề và giới thiệu việc làm; xác định chỉ tiêu, nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành và địa phương; tăng cường liên kết giữa các trường nghề, doanh nghiệp và người lao động; tổ chức phiên chợ việc làm có chất lượng, thực chất;...

“Mục tiêu là phát triển bền vững kinh tế – xã hội vùng miền núi, nâng cao chất lượng lao động, thu nhập và tạo cơ hội việc làm ổn định cho người dân”, Phó Bí thư Thành ủy Ngô Xuân Thắng nhấn mạnh.

THANH HẢI