Tháo gỡ các vướng mắc về đất đai, dự án tại thành phố Đà Nẵng - Bài 1: Tích cực vào cuộc, cùng Trung ương tháo gỡ vướng mắc

Nhiều dự án chờ tháo gỡ

Thành phố Đà Nẵng được xác định có vai trò và vị trí đặc biệt quan trọng về kinh tế, xã hội, chính trị, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Tuy nhiên, suốt một thời gian dài, rất nhiều vấn đề, dự án trên địa bàn thành phố bị đình trệ bởi vướng mắc liên quan tới quy hoạch, các kết luận thanh tra, ảnh hưởng đến thu hút đầu tư cũng như giữ chân các nhà đầu tư đã gắn bó với Đà Nẵng.

Giai đoạn 2012-2020, trên địa bàn thành phố có 04 Kết luận của Thanh tra Chính phủ và 03 bản án hình sự phúc thẩm.

Cụ thể như, tại Kết luận thanh tra số 2852/KL-TTCP ngày 2-11-2012, Thanh tra Chính phủ kết luận: “...Thu hồi về ngân sách thành phố 1.486.252.088.186 đồng đối với các nhà đầu tư (kể cả trường hợp Thành phố đã có quyết định thu nhưng chưa thu theo phụ lục số 1) do tính thiếu diện tích thu tiền sử dụng đất, không tính đủ tiền chuyển mục đích sử dụng đất, kéo dài thời gian cho thuê đất từ 50 năm lên 70 năm, xác định giá thu tiền sử dụng đất khi giao đất thấp hơn bảng giá do thành phố ban hành và giá do Hội đồng thẩm định giá đất thành phố trình. Kiểm tra rà soát lại tất cả các trường hợp tương tự để thu hồi về ngân sách thành phố”.

Trên địa bàn thành phố vẫn còn những dự án, đất đai còn gặp khó khăn mà chính quyền, doanh nghiệp và cả người dân đều rất trông đợi được tháo gỡ sớm

Thực hiện Kết luận thanh tra, thành phố Đà Nẵng đã rà soát và báo cáo xử lý vướng mắc, khó khăn về xác định lại giá đất để truy thu nghĩa vụ tài chính về ngân sách nhà nước đối với các khoản thất thu và giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất không đúng quy định. Qua rà soát, có 15 dự án vi phạm tương tự Kết luận 2852 tại khu vực ven biển. Theo đó, cần phải xác định lại giá đất để truy thu nghĩa vụ tài chính về ngân sách Nhà nước đối với các khoản thất thu, miễn giảm.

Cũng tại Kết luận thanh tra này, Đà Nẵng còn 1.313 trường hợp có vi phạm tương tự về việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có mục đích sản xuất kinh doanh nhưng cấp thời hạn lâu dài.

Tại Kết luận thanh tra 269/KL-TTCP ngày 16/9/2019 của Thanh tra Chính phủ, giao UBND thành phố Đà Nẵng kiên quyết xử lý, thu hồi đối với những dự án, diện tích đất không đủ điều kiện, có vi phạm pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, quản lý bảo vệ rừng, an ninh quốc phòng.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường, thực hiện các kiến nghị của thanh tra, thành phố Đà Nẵng đã huy động nhiều nguồn lực và quyết liệt triển khai các biện pháp khắc phục.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện lại gặp phải những vướng mắc, ảnh hưởng nhất định do một số nội dung vụ việc phạm pháp luật xảy ra đã lâu; liên quan đến nhiều chủ thể, phạm vi rộng, qua nhiều thời kỳ có sự thay đổi chính sách, pháp luật; chưa có quy định pháp luật cụ thể để xử lý hoặc đã có quy định nhưng không phù hợp với thực tiễn; do lỗi của cơ quan quản lý nhà nước, pháp luật bảo vệ người thứ ba ngay tình trong giao dịch dân sự; nhiều dự án đã chuyển nhượng qua nhiều chủ đầu tư, có dự án nhà ở đã chuyển nhượng cho người dân vào sinh sống ổn định nhiều năm...

Chính vì vậy, trên địa bàn thành phố vẫn còn những dự án, đất đai còn gặp khó khăn mà chính quyền, doanh nghiệp và cả người dân đều rất trông đợi được tháo gỡ sớm.

Tích cực vào cuộc, cùng Trung ương tháo gỡ vướng mắc

Từ năm 2022 đến nay, Thành ủy – HĐND - UBND thành phố cùng các sở, ngành liên quan đã tích cực vào cuộc, chủ động rà soát, tham mưu Chính phủ trình Trung ương giải quyết, tháo gỡ những vướng mắc kéo dài.

Từ chỉ đạo của người đứng đầu Đảng lúc bấy giờ là cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chính phủ đã thành lập Tổ Công tác để tiến hành rà soát, chuẩn bị Đề án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo Chương trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2022 (Tổ công tác 153). Trong đó, lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng tham gia là thành viên Tổ công tác 153.

Về phía thành phố cũng chủ động thành lập Tổ Công tác kiểm tra, rà soát các khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án liên quan đến thành phố Đà Nẵng.

Thanh tra Chính phủ (Thường trực Tổ công tác 153) nhiều lần dự thảo, lấy ý kiến tại các địa phương và tổ chức hàng chục cuộc họp, làm việc để hoàn thiện Đề án “Phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố”, báo cáo Ban cán sự Đảng Chính phủ trình Bộ Chính trị. Trong quá trình nói trên, Đà Nẵng đã tham gia trực tiếp và có 03 Báo cáo đề xuất các trường hợp vướng mắc, khó khăn này.

Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lê Trung Chinh chủ trì buổi làm việc với các doanh nghiệp, nhà đầu tư để triển khai tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi thực hiện các kết luận thanh tra

Sau nhiều nỗ lực của chính quyền thành phố cùng sự hỗ trợ, hướng dẫn tích cực của Trung ương và các bộ, ngành, ngày 02-5-2024, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 77-KL/TW về Đề án “Phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố”.

Tiếp đó, ngày 30-11-2024, tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa mười lăm (XV) đã thông qua Nghị quyết số 170/2024/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại các tỉnh, thành phố: Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Khánh Hòa.

Đầu tháng 4-2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 76/2025/NĐ-CP về triển khai Nghị quyết số 170/2024/QH15 về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại các tỉnh, thành phố: Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Khánh Hòa.

Trên cơ sở đó, ngay trong tháng 5-2024, Thành uỷ Đà Nẵng đã ban hành công văn chỉ đạo triển khai Kết luận số 77-KL/TW của Bộ Chính trị. Trong đó nhấn mạnh, đưa việc thực hiện Kết luận số 77 vào chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm của cơ quan, đơn vị.

Song song đó, UBND thành phố cũng ban hành Kế hoạch, đề nghị tập trung đề ra các giải pháp, phân công nhiệm vụ cụ thể đối với từng cơ quan, địa phương, đơn vị và tổ chức để hoàn thành theo tiến độ.

Đồng thời, UBND thành phố thành lập 03 Tổ công tác để điều hành, chỉ đạo và trực tiếp nghiên cứu, đề xuất để tháo gỡ các nội dung vướng mắc. Các tổ công tác của thành phố đã hoạt động, quyết tâm, chủ động triển khai nhanh và hiệu quả Kết luận của Bộ chính trị và Nghị quyết của Quốc hội; bước đầu đạt được một số kết quả.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Lê Trung Chinh: “Những chính sách tháo gỡ đã được Trung ương ban hành sẽ tác động tích cực rất lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Đà Nẵng, góp phần khơi thông nguồn lực đất đai, đồng thời sẽ giải quyết các bất cập trong công tác quản lý đô thị thành phố trong nhiều năm qua. Mục tiêu, kế hoạch cụ thể đã được đề ra, nhiệm vụ của chúng ta là cần sự đồng thuận, đoàn kết, chung tay phối hợp triển khai thực hiện một cách có hiệu quả, đảm bảo chất lượng công việc cũng như tiến độ thời gian đã hoạch định; tiếp tục thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững”.

Nhằm tuyên truyền sâu rộng các chủ trương liên quan, ngay trong tháng 3-2025, UBND thành phố tổ chức buổi làm việc với đại diện các doanh nghiệp, nhà đầu tư và đề nghị chuẩn bị các hồ sơ, thủ tục liên quan đến việc triển khai tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cũng như chuẩn bị nguồn lực để triển khai dự án ngay sau khi được tháo gỡ.

Đồng thời, tổ chức hội nghị quán triệt, triển khai các kết luận, nghị quyết, nghị định, kế hoạch của Trung ương và thành phố về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.

Thông qua các Hội nghị, chính quyền thành phố mong muốn phối hợp cùng các doanh nghiệp và nhà đầu tư có liên quan để triển khai với tinh thần phải “nhanh hơn, quyết liệt hơn và trách nhiệm hơn”; góp phần khơi thông các nguồn lực, đưa các tài sản vào lưu thông, tránh thất thoát, lãng phí, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thành phố.

HOÀNG PHAN – HỒNG QUÂN