Ngày 7-6, tại Trung tâm Hội chợ triển lãm Đà Nẵng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương, bảo Tuổi Trẻ phối hợp tổ chức tọa đàm "Phát triển sản phẩm OCOP Đà Nẵng 2023", nhằm trao đổi kinh nghiệm trong phát triển của các chủ thể OCOP, tạo cơ hội để doanh nghiệp giới thiệu các sản phẩm, giới thiệu sản phẩm OCOP đặc trưng đến người tiêu dùng.
Đa dạng các hình thức kết nối tiêu thụ sản phẩm
Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là chương trình lớn được triển khai trên phạm vi cả nước nhằm khơi dậy tiềm năng, lợi thế để phát triển các sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp và dịch vụ có lợi thế của mỗi địa phương. Thực hiện Quyết định số 490/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, thành phố Đà Nẵng đã phê duyệt và triển khai Đề án thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm đến năm 2030 tại Quyết định số 2276/QĐ-UBND.
Toàn cảnh hội thảo
Qua 3 năm hình thành và phát triển, đến nay Đà Nẵng có 64 sản phẩm được chứng nhận OCOP gồm 21 sản phẩm 4 sao, 42 sản phẩm 3 sao và 1 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Chương trình OCOP đã góp phần nâng cao giá trị cho nhiều sản phẩm tại địa phương, tạo được sức lan tỏa, tác động nhất định đến tư duy về kinh tế của các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh.
Các sản phẩm OCOP Đà Nẵng thể hiện được những đặc trưng, lợi thế và phát huy giá trị cộng đồng trong sản phẩm như: Nước mắm Nam Ô, kiệu hương Hòa Nhơn, rau, củ, quả Túy Loan, chè dây Hòa Bắc...Trong đó, có 16 nhóm sản phẩm của 10 doanh nghiệp được vào 05 siêu thị, trung tâm thương mại lớn như: HTX Rau an toàn Tuý Loan sản phẩm lót dày từ quế của Công ty TNHH SX chế biến kinh doanh XNK Hương Quế; bánh dừa nướng của Công ty TNHH Mỹ Phương Food, sản phẩm rong biển ăn liền của Công ty TNHH SXTM Thực phẩm Dinh Dưỡng Đại Dương, bánh khô mè Bà Liễu mẹ, rau ăn lá AFARM và dưa lưới AFARM của Công ty CP NN CNC AFARM, các sản phẩm chả mực, chả cá, cá đét khô của Công ty TNHH Bắc Đẩu.
Ngày 26-12-2022, UBND thành phố Đà Nẵng ban hành Kế hoạch số 220/KH-UBND về Triển khai thực hiện Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) giai đoạn 2022-2025 trên địa bàn thành phố. Mục tiêu đến năm 2025 có khoảng 135 sản phẩm được công nhận đạt từ 3 sao trở lên. Để đạt được mục tiêu này, đòi hỏi sự hợp tác, hỗ trợ từ các sở ngành, tổ chức tín dụng, cũng như sự nỗ lực của chính các chủ doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Tại buổi tọa đàm, các chủ thể OCOP tập trung trao đổi các giải pháp thương mại điện tử trong xúc tiến thương mại sản phẩm OCOP, định hướng phát triển doanh nghiệp và phát triển chuỗi sản phẩm, xây dựng trung tâm quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP.
Sản phẩm OCOP tại Đà Nẵng chủ yếu tập trung vào nhóm thực phẩm chế biến và rau, củ, quả hạt tươi
Theo ông Võ Văn Khanh, Chi hội trưởng Hiệp hội thương mại điện tử tại Miền Trung Tây Nguyên, lợi thế của thương mại điện tử là tốc độ nhanh, phạm vi toàn cầu, có thể kết nối trực tiếp từ người bán tới người tiêu dùng, là yếu tố quan trọng khiến phạm vi nhóm hàng, sản phẩm, đối tượng bán hàng được mở rộng hơn và với chi phí thấp hơn nhiều so với thương mại truyền thống. Do vậy, ứng dụng thương mại điện tử để hỗ trợ, mở rộng thị trưởng tiêu thụ nông sản trở thành xu thế kinh doanh tất yếu trong bối cảnh hội nhập hiện nay.
"Tuy nhiên, một trong những lý do lớn nhất khiến cho sản phẩm nhiều loại hàng nông sản và sản phẩm địa phương đạt chất lượng cao, giá cả phải chăng, nhưng lại thường không xuất hiện trên các sàn thương mại điện tử và khó tiêu thụ là do chu kỳ sống của nông sản ngắn. Các loại nông sản chưa được tiêu chuẩn hóa, không đáp ứng được các điều kiện đóng gói, bảo quản, vận chuyển khi tham gia sàn thương mại điện tử", ông Khanh nói.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố Nguyễn Phú Ban phát biểu
Theo các doanh nghiệp, mô hình các showroom sẽ góp phần hỗ trợ xúc tiến hàng hóa sản phẩm, kết hợp kinh doanh trực tuyến, tiếp cận đông đảo cộng đồng tiêu dùng trong nước và các nước lân cận. Bằng phương thức trực tuyến, các doanh nghiệp thương mại có thể tìm được nguồn hàng, hợp tác với các nhà sản xuất để xúc tiến thương mại. Song song với đó, các cơ quan chức năng tiếp tục tăng cường kiểm định, chuẩn hóa đầu vào của sản phẩm từ trọng lượng, chất lượng tới nguồn gốc, số lượng, sản phẩm, thời gian bảo quản...hướng tới tạo niềm tin cho khách hàng bằng cách phát triển nông sản bền vững, an toàn, có thể truy xuất nguồn gốc xuất xứ.
Đảm bảo chất lượng, nâng tầm giá trị sản phẩm OCOP
Từ năm 2020 đến 2022, Sở Công Thương thành phố triển khai hỗ trợ 09 đơn vị xây dựng nhãn hiệu cho sản phẩm đạt OCOP 2019, 2020; hỗ trợ tư vấn, thiết kế bao bì/nhãn sản phẩm cho 12 đơn vị; xây dựng Trang thông tin và in tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm cho 11 đơn vị... Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hỗ trợ chứng nhận VietGAP cho 04 sản phẩm và chứng nhận hệ thống chất lượng ISO, HACCP cho 08 chủ thể OCOP, hỗ trợ thiết kế, in ấn bao bì, bộ nhận diện thương hiệu, thương hiệu cho 24 sản phẩm, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc cho 08 sản phẩm OCOP. Đồng thời, hoàn thiện hồ sơ tham gia chương trình OCOP cho 02 sản phẩm, hỗ trợ đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, xây dựng Web, bán hàng trực tuyến cho 16 chủ thể OCOP.
Theo ông Hồ Tấn Vũ, Trưởng đại diện Văn phòng Báo Tuổi trẻ vùng Trung Trung Bộ, chương trình OCCOP hướng đến khuyến khích, hỗ trợ các đối tượng sản xuất, kinh doanh quy mô nhỏ và vừa khai thác tiềm năng, lợi thế để thúc đẩy tổ chức sản xuất, mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm. Qua đó, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, phi nông nghiệp trên địa bàn thành phố. Một số sản phẩm OCOP của hộ gia đình, cơ sở sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp không những là sản phẩm giảm nghèo mà còn giúp họ có thu nhập, ổn định đời sống người lao động và làm ăn khá giả, xuất khẩu.
Tuy nhiên, hiện nhiều tổ chức, cá nhân chưa tiếp cận, nhận thức đầy đủ về tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm OCOP. Số lượng sản phẩm chưa đồng đều giữa các nhóm ngành, phần lớn tập trung vào nhóm thực phẩm, thiếu sản phẩm OCOP trong lĩnh vực du lịch vốn là thế mạnh của thành phố.
"Để đạt được mục tiêu đến năm 2025 thành phố Đà Nẵng có khoảng 135 sản phẩm được công nhận đạt từ 3 sao trở lên, với 56/56 xã, phường đều có sản phẩm OCOP thì thành phố Đà Nẵng cần có những giải pháp, chương trình, kế hoạch hành động cụ thể để triển khai chương trình OCOP đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm," ông Hồ Tấn Vũ nói.
Các chủ thể doanh nghiệp OCOP mạnh dạn đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển sản xuất, mở rộng thị trường
Theo ông Nguyễn Hữu Hạnh, Phó Giám đốc Sở Công Thương Đà Nẵng, trong thời gian tới, cùng với việc đưa sản phẩm mở rộng thị trường nước ngoài, thành phố sẽ tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng diện mạo trên sàn thương mại điện tử.
Song song với đó, Đà Nẵng sẽ phát triển các sản phẩm đặc trưng, chủ lực, sản phẩm truyền thống, ưu tiên phát triển sản phẩm các làng nghề, làng nghề truyền thống, dịch vụ du lịch và các sản phẩm mới dựa trên ứng dụng khoa học công nghệ, có chất lượng nổi trội, đặc sắc và có tiềm năng thị trường để đẩy mạnh xuất khẩu.
Đồng thời, xây dựng mô hình phát triển sản phẩm OCOP xanh theo hướng kinh tế tuần hoàn và sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị trên cơ sở phát triển tiềm năng, lợi thế của địa phương.
Đặc biệt, hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu chuyển giao công nghệ vào trong quy trình sản xuất, chế biến, bảo quản sản phẩm OCOP. Nâng cao chất lượng, năng lực sản xuất của cơ sở đáp ứng nhu cầu phát triển của thị trường bằng việc áp dụng các tiêu chuẩn cơ sở, hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Phú Ban cho biết, Chương trình OCOP năm 2023 có sự thay đổi rất lớn, trong đó tập trung hướng đến chất lượng sản phẩm, sức mạnh cộng đồng và liên kết chuỗi giá trị sản phẩm OCOP, phát triển sản phẩm OCOP xanh theo hướng kinh tế tuần hoàn và khai thác các giá trị văn hóa, tài nguyên bản địa để tích hợp đa giá trị vào sản phẩm OCOP. "Thành phố sẽ tập trung phát triển nông nghiệp sinh thái, đặc trưng gắn với sản phẩm OCOP, thực hiện cấp mã số vùng trồng cấp chứng nhận VietGAP và các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến như ISO, HACCP để đảm bảo các tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm OCOP," ông Nguyễn Phú Ban khẳng định.
CÔNG TÂM
