Nơi tình người nở hoa – Bài 1: Điểm tựa tinh thần

Trong hành lang của Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng, người đàn ông gầy guộc đến nỗi tưởng chừng một cơn gió nhẹ cũng có thể thổi ngã, đang lặng lẽ bước từng bước chậm rãi về nơi phát suất ăn miễn phí. Mỗi bước chân như níu chút hy vọng mong manh còn sót lại sau nhiều đợt điều trị kéo dài.

Nhận hộp cháo nghi ngút khói từ tay nhân viên khoa Dinh dưỡng – Tiết chế, ông khẽ gật đầu thay lời cảm ơn. Ánh mắt mỏi mệt phút chốc bừng lên tia sáng, nhỏ thôi, nhưng đủ để người ta nhận ra, ông vẫn còn niềm tin để bước tiếp.

Chậm rãi ngồi xuống giường bệnh, múc từng muỗng cháo nhỏ, ông N.Q (61 tuổi, trú xã Phú Ninh, Đà Nẵng) lặng lẽ kể, suốt gần một năm qua, ông đã phải nhập viện điều trị u lympho không Hodgkin đến 14 lần. Mỗi đợt điều trị là một lần gồng gánh với tiền thuốc, tiền xe, tiền sinh hoạt, tất cả đều vượt quá khả năng của người đàn ông tuổi đã xế chiều.

“Bệnh tới, thuốc men đội đầu, cơm nước theo không kịp. Có bữa ăn thế này là tôi sống được qua ngày đó. Tôi mà tự lo thì chắc chỉ còn uống nước cầm hơi. Ở đây, người ta không chỉ cho tôi ăn, mà còn cho tôi thấy mình không bị bỏ lại.”, ông nói, giọng khàn hẳn đi, đôi mắt hoe đỏ.

Cách đó không xa, anh N.V.T (38 tuổi, xã Núi Thành, Đà Nẵng) vừa nhận suất ăn miễn phí từ tay nhân viên khoa Dinh dưỡng – Tiết chế. Gương mặt xanh xao vì những đợt xạ trị liên tiếp, anh cố gắng nở một nụ cười, nhưng đôi mắt thì không giấu được nét u buồn.

Trước đây, anh là thợ xây, trụ cột duy nhất trong gia đình. Nhưng căn bệnh u vòm quật ngã anh chỉ trong vài tháng. Vợ anh đang ở nhà chăm con, đứa nhỏ 10 tháng mới phẫu thuật tim ở Huế, đứa lớn 4 tuổi còn chưa biết đến mẫu giáo. Mẹ già bệnh nặng nằm liệt giường. Gánh nặng gia đình chưa bao giờ nhẹ.

“Có những ngày tôi kiệt sức, muốn buông xuôi... nhưng nhìn vợ, hai con nhỏ và mẹ già, tôi không cho phép mình gục ngã. Tôi phải cố gắng chiến đấu, nắm chặt lấy từng tia hy vọng, dù mong manh, chỉ để được ở lại lâu hơn với con, có thể nhìn tụi nhỏ lớn lên”, anh nghẹn giọng, đôi tay siết nhẹ hộp cháo.

Anh T. bộc bạch, mỗi lần nhận suất ăn, nhân viên bệnh viện lại nhẹ nhàng hỏi: “Hôm nay khỏe hơn chưa?”, “Ăn hết phần này anh nhé…”, chỉ vài lời giản dị vậy thôi mà khiến anh thấy ấm lòng.

“Nếu không có suất ăn miễn phí mỗi ngày, tôi thật sự không biết phải sống sao trong suốt thời gian điều trị tại đây. Nó không chỉ cứu đói, mà cứu cả lòng người”, anh T. chia sẻ.

Không ai nói gì thêm. Chỉ có ánh mắt lặng lẽ lên tiếng, ánh nhìn chất chứa sự biết ơn, xúc động, và cả niềm hy vọng le lói. Mỗi bệnh nhân nơi đây mang theo một câu chuyện riêng, nhưng bếp ăn từ thiện, với từng bữa ăn đúng giờ, đủ đầy như ngọn lửa nhỏ đang âm thầm sưởi ấm những tâm hồn lạnh giá vì bệnh tật.

Ít ai biết rằng, ngọn lửa yêu thương ấy đã được nhóm lên từ hơn 12 năm trước. Ngày 19/1/2013, sau khi Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng đi vào hoạt động và thực hiện hỗ trợ chữa bệnh miễn phí cho người nghèo đang chữa trị, mô hình ‘Bếp ăn từ thiện” cũng bắt đầu được hình thành.

Từ đó đến nay, bếp ăn từ thiện của bệnh viện chưa một lần tắt lửa, dù mưa bão hay dịch bệnh, Tết đến hay hè sang. Không chỉ là mong muốn giản dị, giúp bệnh nhân nghèo không phải lo cái ăn giữa lúc chạy vạy tiền thuốc, ở đó còn nuôi dưỡng tinh thần, để không ai phải chống chọi bệnh tật trong đói nghèo và tuyệt vọng.

Bếp ăn của Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng nằm ẩn mình sau dãy nhà chính, không gian bếp khiêm nhường nhưng luôn rộn rã tiếng người, tiếng nồi niêu, tiếng rau củ được sơ chế thoăn thoắt. Tại đây, ba suất ăn miễn phí được chuẩn bị đầy đủ hàng ngày để trao tận tay cho toàn bộ bệnh nhân đang điều trị nội trú.

Trong căn bếp, từ bếp gas, xoong nồi, đến các thùng gia vị…được trang bị cỡ lớn, đủ để phục vụ hàng hơn 2.000 suất ăn mỗi ngày. Thực đơn thay đổi liên tục theo ngày để phù hợp khẩu vị, đảm bảo dinh dưỡng cho bệnh nhân.

Những người trực tiếp tham gia vào guồng quay thầm lặng của căn bếp không ai khác chính là nhân viên bệnh viện, các đoàn từ thiện, tình nguyện viên đến từ nhiều nhóm, hội khác nhau. Họ đảm nhận gần như toàn bộ công đoạn, từ nhặt rau, chế biến, chia suất, vận chuyển đến từng phòng bệnh.

Quy trình chế biến và vận hành bếp được khoa Dinh dưỡng – Tiết chế giám sát chặt chẽ. Mọi nguyên liệu đều kiểm tra nguồn gốc, hạn sử dụng. Bếp luôn giữ lại mẫu thức ăn mỗi bữa để kiểm tra nếu có sự cố phát sinh. Vệ sinh, an toàn thực phẩm được đảm bảo ở mức cao nhất bởi chính đội ngũ dinh dưỡng của bệnh viện.

Như hôm nay, từ rất sớm, căn phòng bếp dưới tầng trệt đã đỏ lửa. Mùi cháo bò bốc lên thơm lừng, quyện trong hơi nóng hầm hập của chiều hè miền Trung. Người khuấy, người nêm, người chia suất, ai cũng tất bật, nhưng ánh mắt đều ánh lên sự ân cần.

Gắn bó với bếp ăn từ thiện từ những ngày đầu tiên, Chị Huỳnh Thị Bích Đào (nhân viên khoa Dinh dưỡng – Tiết chế) chia sẻ, từ năm 2013 đến nay, ngày nào chị cũng có mặt tại bếp, chia ca 2–3 buổi, lúc thì sáng sớm, khi thì chiều muộn. Lặng lẽ, đều đặn như hơi thở của căn bếp.

Với chị Đào, bếp không chỉ là nơi nấu ăn. Đó là nơi chị gửi gắm yêu thương, mỗi suất ăn trao đi như cách để san sẻ cùng người bệnh.

Nhưng điều kỳ diệu hơn cả, là bếp ăn này được duy trì hoàn toàn bằng nguồn lực xã hội hóa. Hơn 105 tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp đã và đang chung tay với bệnh viện trong hành trình dài suốt hơn một thập kỷ.

Họ có thể là tiểu thương, cán bộ hưu trí, doanh nghiệp cho đến những người lao động bình dân, có người góp bao gạo, người gửi ít muối, mớ rau; có người âm thầm chuyển khoản, người khác lại mang theo nồi niêu đến giúp nấu – tất cả đã tạo nên dòng chảy yêu thương không ngừng nghỉ.

Để giữ vững dòng chảy yêu thương ấy, công tác vận động nguồn lực được bệnh viện thực hiện bằng nhiều hình thức linh hoạt: từ gặp gỡ trực tiếp, gửi thư tay, đến đăng tải lời kêu gọi trên fanpage, Zalo OA, website…

Đặc biệt, trong giai đoạn dịch COVID-19, phương thức vận động được chuyển hoàn toàn sang trực tuyến, nhanh nhạy, thích ứng nhưng vẫn luôn giữ vững niềm tin cộng đồng bằng sự minh bạch tuyệt đối. Danh sách tài trợ, bài tổng kết, báo cáo hằng tháng đều được công khai rộng rãi như một cách tri ân và tôn trọng từng tấm lòng đã gửi gắm niềm tin vào bếp ăn nghĩa tình này.

Không dừng lại ở bữa ăn, bệnh viện còn vận động thêm sự hỗ trợ: từ nhu yếu phẩm, các dụng cụ nấu nướng như máy xay, nồi 100 lít, nồi cơm điện, bàn ghế, xe đẩy, đến cả bình nước nóng lạnh phục vụ sinh hoạt. Khu bếp cũng từng bước được cải tạo, sửa chữa khang trang hơn.

Theo bác sĩ CKII Nguyễn Thanh Hùng, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng, trong suốt hơn 12 năm hoạt động, mô hình “Bếp ăn từ thiện” không chỉ đơn thuần mang đến những suất ăn miễn phí cho người bệnh, mà còn góp phần lan tỏa giá trị nhân văn sâu sắc trong môi trường bệnh viện.

“Mỗi suất ăn là một sự sẻ chia, giúp bệnh nhân và người nhà vơi bớt nỗi lo về cơm áo trong những ngày chống chọi bệnh tật. Quan trọng hơn, đó là sự ấm áp về tinh thần, là động lực để người bệnh thêm vững vàng trong điều trị.”, bác sĩ Hùng chia sẻ.

Bác sĩ Hùng cho biết, mô hình này đã khơi dậy mạnh mẽ tinh thần tương thân tương ái trong xã hội, thu hút sự chung tay của hàng trăm tổ chức, cá nhân, nhóm thiện nguyện, những người chưa từng gặp nhau, nhưng cùng hướng về một điều tốt đẹp.

“Điều đáng quý là ngay trong giai đoạn gian khó nhất, như đại dịch COVID-19 hay ảnh hưởng thiên tai, tinh thần dân vận khéo vẫn được phát huy mạnh mẽ, thích ứng linh hoạt với hoàn cảnh để giữ cho bếp ăn luôn đỏ lửa đều đặn 365 ngày trong năm. Đây thực sự là hình mẫu của mô hình xã hội hóa hiệu quả, góp phần xây dựng bệnh viện không chỉ chữa bệnh bằng y học, mà còn bằng tình người”, bác sĩ Hùng nói.

Ngày mai, dù nắng hay mưa, ngọn lửa nơi bếp ăn từ thiện vẫn tiếp tục bừng cháy, không chỉ trong gian bếp nhỏ tầng trệt, mà trong cả trái tim của những người đang lặng lẽ góp phần viết nên một Đà Nẵng rất đỗi nghĩa tình.

HOÀNG PHAN - THANH HẢI