Bao gồm 8 nội dung giám sát: Giám sát hoạt động của các tổ chức phụ trách bầu cử; giám sát việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và thủ tục, hồ sơ ứng cử; giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử; giám sát việc lập danh sách cử tri và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về danh sách cử tri; giám sát việc niêm yết danh sách của những người ứng cử; việc xoá tên người trong danh sách ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp; giám sát việc tiếp xúc giữa cử tri và người ứng cử vận động bầu cử; giám sát việc vận động bầu cử bằng phương tiện thông tin đại chúng và tuyên truyền về bầu cử; giám sát trình tự bầu cử, thể thức bỏ phiếu trong ngày bầu cử.

 

Hướng dẫn nêu rõ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành tập trung giám sát hoạt động của các tổ chức phụ trách bầu cử, về cơ cấu, thành phần, số lượng thành viên Tổ bầu cử, Ban bầu cử, Ủy ban bầu cử, Hội đồng bầu cử có đúng với quy định pháp luật chưa; việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của các tổ chức phụ trách bầu cử gặp vướng mắc gì và cách tháo gỡ.

 

Về giám sát việc giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân và thủ tục, hồ sơ ứng cử. Tập trung giám sát việc dự kiến người ứng cử của ban lãnh đạo cơ quan, đơn vị, tổ chức được phân bổ người ứng cử; việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi công tác của người được cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu ứng cử; việc hướng dẫn thủ tục hoàn tất hồ sơ, thời hạn nộp hồ sơ đối với người tự ứng cử; việc chuyển hồ sơ trong thời hạn luật định; số lượng người được giới thiệu ứng cử so với số lượng đại biểu được bầu.

 

Về giám sát việc tổ chức lấy ý kiến cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử, tiến hành giám sát về thành phần, số lượng cử tri; chương trình hội nghị cử tri; việc xác minh các vụ việc do cử tri nêu.

 

Về giám sát việc lập danh sách cử tri và việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về danh sách cử tri, Mặt trận các cấp tiến hành giám sát cách tính tuổi, tư cách cử tri và ghi tên cử tri vào danh sách, người không được ghi tên vào danh sách cử tri, việc niêm yết danh sách cử tri (nơi niêm yết danh sách cử tri).

 

Về giám sát việc niêm yết danh sách những người ứng cử; việc xóa tên người trong danh sách ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, yêu cầu công tác giám sát phải đảm bảo danh sách người ứng cử được niêm yết là danh sách chính thức do Hội nghị hiệp thương lần thứ ba của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh chuyển đến. Đảm bảo những người đã có trong danh sách chính thức những người ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhưng trong thời gian Hội đồng bầu cử chưa công bố danh sách mà người ứng cử bị khởi tố về hình sự, phạm tội quả tang, bị mất năng lực hành vi dân sự, chết thì phải có đề nghị của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh thành phố trực thuộc trung ương xóa tên người đó trong danh sách niêm yết. Đảm bảo trước thời điểm bắt đầu bỏ phiếu mà người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp bị khởi tố về hình sự, phạm tội quả tang, bị mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị chết theo xác định của cơ quan có thẩm quyền phải bị xóa tên trong danh sách niêm yết.

 

Về giám sát việc tiếp xúc giữa cử tri với người ứng cử vận động bầu cử, Mặt trận các cấp tiến hành giám sát về thành phần, số lượng cử tri, cách bố trí, sắp xếp nơi diễn ra hội nghị tiếp xúc cử tri; người ứng cử trình bày dự kiến chương trình hành động; ý kiến về thực hiện nhiệm vụ của người đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nếu trúng cử.

 

Về giám sát việc vận động bầu cử bằng phương tiện thông tin đại chúng và tuyên truyền về bầu cử. Công tác giám sát phải bảo đảm đúng mục đích, yêu cầu vận động bầu cử cho người ứng cử; bảo đảm công bằng giữa những người ứng cử khi sử dụng các hình thức, nội dung và thời gian trong vận động bầu cử thông qua các phương tiện truyền hình, phát thanh, báo giấy; trách nhiệm của các cơ quan thông tin đại chúng nơi diễn ra vận động bầu cử; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức có người ứng cử đang vận động bầu cử bằng phương tiện thông tin đại chúng; trách nhiệm của người ứng cử; tình hình chung về tuyên truyền công tác bầu cử ở địa phương.

 

Về giám sát trình tự bầu cử, thể thức bỏ phiếu trong ngày bầu cử. Mặt trận các cấp tiến hành giám sát Thẻ cử tri (theo mẫu quy định), việc bố trí khu vực bỏ phiếu; việc chấp hành nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín; không bỏ phiếu hộ người khác, thậm chí bỏ cho cả một nhóm người; việc đóng dấu "Đã đi bầu" của tổ bầu cử vào thẻ cử tri đối với cử tri đã bỏ phiếu bầu; việc mở hòm phiếu và kiểm phiếu; việc ghi biên bản và kết quả bầu cử;

 

Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam yêu cầu, trong quá trình giám sát khi phát hiện những hành vi vi phạm pháp luật, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc các cấp phải thông tin kịp thời đến các cơ quan có thẩm quyền để xem xét giải quyết; không tự ý xử lý vấn đề không thuộc thẩm quyền và chức năng của mình. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp phối hợp với các cơ quan, đơn vị giám sát và vận động nhân dân giám sát quá trình tổ chức cuộc bầu cử, góp phần bảo đảm để cuộc bầu cử diễn ra thật sự dân chủ và đúng pháp luật.