1. Trong thời gian vừa qua, để thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế phục vụ công tác khám chữa bệnh, Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành đã ban hành các Công điện, Nghị định, Nghị quyết, Thông tư để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác đấu thầu mua sắm cho các cơ sở y tế trên cả nước.
Theo phân cấp tại Nghị quyết số 60/2022/NQ-HĐND ngày 18 tháng 10 năm 2022 của HĐND thành phố ban hành quy định về phân cấp thẩm quyền quyết định trong quản lý, sử dụng tài sản công thuộc phạm vi quản lý của thành phố Đà Nẵng, các đơn vị đã khẩn trương thực hiện quy trình mua sắm đấu thầu vật tư y tế, hóa chất, đảm bảo đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh tại các bệnh viện. Với kết quả đạt được trong 9 tháng đầu năm như sau:
- Tổng số gói thầu thực hiện: 180 gói, đã hoàn thành 170 gói, đạt tỷ lệ: 94,44%.
- Tổng giá trị gói thầu: 306.346.163.951 đồng, đã hoàn thành: 265.057.254.069 đồng, đạt tỷ lệ: 86,52%
- Số mặt hàng thực hiện: 3.148 mặt hàng, đã trúng thầu: 2.170 mặt hàng, đạt tỷ lệ 68,93% (tỷ lệ đạt được như vậy là do nhiều gói thầu đang trong quá trình thực hiện (243 mặt hàng) và một số mặt hàng không có nhà thầu tham dự dẫn đến huỷ thầuphải tổ chức đấu thầu lại (735 mặt hàng).
Tuy nhiên, quy trình mua sắm, đấu thầu trải qua rất nhiều giai đoạn và phải mất thời gian tối thiểu khoảng 4 - 6 tháng mới có kết quả lựa chọn nhà thầu. Ngoài ra, việc thực hiện xây dựng dự toán mua sắm, kế hoạch lựa chọn nhà thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu gặp nhiều khó khăn do các nguyên nhân khách quan và chủ quan như:
- Các cơ sở y tế còn lúng túng trong việc thực hiện đấu thầu mua sắm.
- Nhiều mặt hàng không có nhà thầu tham dự do giá kế hoạch thấp, số lượng gọi thầu ít …không đem lại nhiều lợi nhuận cho nhà thầu.
- Các Công ty thẩm định giá từ chối thẩm định giá cho các gói thầu thuộc lĩnh vực Y tế.
- Liên tục triển khai, điều chỉnh quy trình mua sắm theo các văn bản, quy định được ban hành.
- Ngoài ra, một số hóa chất, vật tư y tế trong danh mục trúng thầu tập trung năm 2021 - 2023 nhưng nhà thầu không cung ứng được đúng số lượng và tiến độ cung cấp theo thỏa thuận khung đã ký kết với Sở Y tế. Nguyên nhân chủ yếu của việc gián đoạn cung ứng này là do các công ty thay đổi nhà máy sản xuất, thiếu nguồn nguyên liệu sản xuất, giấy phép nhập khẩu hết hạn nhưng chưa được gia hạn hoặc do đứt gãy nguồn cung ứng trên toàn thế giới.
Để giải quyết khó khăn này, Sở Y tế đã có những biện pháp, cụ thể như sau:
- Thường xuyên đôn đốc các đơn vị khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác đấu thầu mua sắm để đảm bảo cung ứng hoá chất, vật tư y tế phục vụ nhu cầu khám, chữa bệnh của người dân. Đồng thời yêu cầu các đơn vị trực thuộc báo cáo kịp thời những khó khăn trong quá trình thực hiện để nhanh chóng tháo gỡ/ đề xuất cấp thẩm quyền xem xét, giải quyết.
- Về đào tạo năng lực đấu thầu: Sở Y tế phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư tổ chức các lớp tập huấn về công tác đấu thầu cho cán bộ thực hiện công tác đấu thầu của các đơn vị trực thuộc (đến nay đã tổ chức được 05 lớp tập huấn).
- Báo cáo Bộ Y tế những khó khăn, vướng mắc trong quá trình đấu thầu và đề xuất Bộ Y tế, các bộ ngành ban hành các văn bản hướng dẫn công tác đấu thầu mua sắm thuộc lĩnh vực y tế.
2. Về vấn đề này, Sở Y tế đã có những biện pháp xử lý như sau:
- Tham mưu Chủ tịch UBND thành phố phương án tổ chức đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý theo quy định, hướng dẫn mới về đấu thầu thuốc tại Thông tư số 06/2023/TT-BYT ngày 12/3/2023 của Bộ Y tế; bao gồm:
+ Để giảm áp lực cho các cơ sở y tế định kỳ lập kế hoạch, tổ chức lựa chọn nhà thầu mua thuốc hàng năm; đồng thời, thống nhất giá thuốc trúng thầu thuốc tại các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố, đảm bảo công tác điều tiết thuốc tránh tình trạng hiện tượng thừa, thiếu thuốc cục bộ. Do đó, căn cứ Điểm c Khoản 3 Điều 50 Thông tư số 15/2019/TT-BYT, Sở Y tế tham mưu Chủ tịch UBND thành phố bổ sung Danh mục thuốc do cơ sở y tế tự tổ chức lựa chọn nhà thầu (trừ thuốc thuộc danh mục thuốc được áp dụng hình thức đàm phán giá và đấu thầu tập trung cấp quốc gia) vào Danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp địa phương để sử dụng tại các cơ sở y tế của địa phương và giao Sở Y tế tổ chức đấu thầu tập trung đối với Danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp địa phương do Bộ Y tế quy định và Danh mục thuốc được bổ sung vào Danh mục thuốc đấu thầu tập trung cấp địa phương nói trên. Đề nghị này đã được UBND thành phố thống nhất tại Công văn số 4826/UBND-SYT ngày 06/9/2023 về việc tổ chức đấu thầu tập trung thuốc tại Sở Y tế. Theo đó, Sở xây dựng kế hoạch và tổ chức lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc năm 2024 - 2025 cho các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố.
+ Do kết quả đàm phán giá, đấu thầu tập trung cấp quốc gia và cấp địa phương không cung cấp đầy đủ thuốc theo nhu cầu sử dụng của các cơ sở y tế, đồng thời, quá trình sử dụng thuốc tại các cơ sở y tế luôn phát sinh các nhu cầu đột xuất về thuốc dẫn đến việc các cơ sở y tế có thể phải tự tổ chức lựa chọn nhà thầu mua sắm bổ sung thuốc trong một số trường hợp quy định tại Thông tư số 06/2023/TT-BYT. Để việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu kịp thời, căn cứ quy định tại Khoản 15 Điều 1 Thông tư số 06/2023/TT-BYT và Khoản 7 Điều 22, Điều 43 Luật Tổ chức Chính quyền địa phương số 77/2015/QH13, Sở Y tế đã có Tờ trình số 4363/TTr-SYT ngày 13/9/2023 tham mưu Chủ tịch UBND thành phố ủy quyền cho Giám đốc Sở Y tế phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua sắm thuốc do các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý tổ chức lựa chọn nhà thầu.
- Để đảm bảo cung ứng đủ thuốc phục vụ nhu cầu khám và điều trị trong thời gian chờ kết quả đấu thầu tập trung, Sở Y tế đã hướng dẫn các cơ sở y tế chủ động xây dựng kế hoạch và thực hiện mua sắm bổ sung thuốc theo quy định. Sở Y tế chịu trách nhiệm tổ chức thẩm định các kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua sắm thuốc do các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý của Chủ tịch UBND thành phố tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định.