Thời gian qua, tình trạng thanh thiếu niên tụ tập thành băng nhóm, thông qua mạng xã hội tập hợp lực lượng để sử dụng hung khí đánh nhau, gây rối trật tự công cộng là thực trạng chung phổ biến hiện nay, diễn ra tại nhiều địa phương trên cả nước (có vụ, các đối tượng kêu gọi được cả trăm người trong thời gian rất ngắn). Tình trạng này xuất phát từ một số nguyên nhân như:
(1) Đặc điểm tâm sinh lý lứa luổi thanh thiếu niên và sự quan tâm của gia đình chưa đầy đủ;
(2) Ảnh hưởng tiêu cực từ internet, mạng xã hội;
(3) Nội dung, phương pháp giáo dục về đạo đức, pháp luật, kỹ năng sống cho thanh thiếu niên còn nhiều hạn chế;
(4) Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục thanh thiếu niên chưa chặt chẽ, thường xuyên;
(5) Công tác tuyên truyền chưa sâu rộng; các biện pháp phòng, chống bạo lực gia đình, bạo lực học đường còn mang tính hình thức…
Trước tình hình trên, từ đầu năm 2023 đến nay, Công an thành phố (CATP) đã tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh các băng, nhóm thanh thiếu niên sử dụng hung khí đánh nhau giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng... Trong đó, nổi bật là:
- Tham mưu Thành ủy, UBND thành phố Tổng kết Chỉ thị số 24-CT/TU ngày 10/8/2009 của Thành ủy Đà Nẵng về tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp giúp đỡ các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt nghèo, học sinh bỏ học và thiếu niên hư, vi phạm pháp luật trên địa bàn thành phố và ban hành Chỉ thị mới thay thế Chỉ thị số 24.
- Trong 09 tháng đầu năm 2023, CATP đã điều tra, làm rõ, khởi tố 37 vụ/196 đối tượng ; xử lý hành chính 97 đối tượng; đưa vào giáo dục xã phường 18 đối tượng; tổ chức kiểm điểm trước Nhân dân 25 đối tượng tại nơi cư trú; đưa đi Trường Giáo dưỡng 07 đối tượng; cảnh cáo, răn đe, nhắc nhở, giao các đoàn thể phối hợp quản lý giáo dục hàng trăm trường hợp khác... Ngoài ra, các lực lượng của CATP (lực lượng hình sự, Công an xã, phường, lực lượng tuần tra 8394, 911…) phát hiện, ngăn chặn kịp thời nên chưa xảy ra hậu quả đánh nhau, không để xảy ra các hành vi vi phạm pháp luật đối với 38 vụ/38 nhóm/240 đối tượng .
- Trên cơ sở phân tích, đánh giá tình hình thực tiễn hoạt động vi phạm pháp luật của thanh thiếu niên trên địa bàn thành phố, CATP đã ban hành, triển khai các kế hoạch chuyên đề về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, vũ khí thô sơ; phòng, chống tội phạm, VPPL liên quan đến người dưới 18 tuổi… Một số kết quả đạt được:
+ Đã rà soát đưa vào diện quản lý 710 đối tượng thanh thiếu niên trọng điểm có biểu hiện, điều kiện, nguy cơ cao sản xuất, mua bán, tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, vũ khí thô sơ để sử dụng cho các hành vi tội phạm, vi phạm pháp luật.
+ Tổ chức 43 buổi tuyên truyền vận động, phổ biến pháp luật đối với các tầng lớp nhân dân, nhất là số đối tượng trong lứa tuổi thanh thiếu niên, trong các trường học, khu dân cư. Lập danh sách các đối tượng nghi vấn, tổ chức kiểm tra, yêu cầu các cơ sở cơ khí, hàn gò, cơ sở thu mua phế liệu cam kết không mua bán, chế tạo vũ khí thô sơ, vũ khí tự chế đối với; các cơ sở sửa chữa xe mô tô cam kết không độ, chế, mua bán phụ tùng xe mô tô độ chế…
+ Đã triển khai vận động toàn dân giao nộp và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, hung khí nguy hiểm; thu giữ nhiều loại súng, đạn, lựu đạn, vũ khí nguy hiểm.
Thời gian đến, bên cạnh tiếp tục triển khai quyết liệt các giải pháp như thời gian qua, CATP sẽ tập trung:
(1) Tham mưu Thành ủy, UBND thành phố, Ban Chỉ đạo 138/CP thành phố tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện Kết luận 13-KL/TW ngày 16/8/2021 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị (Khóa X) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”; các chương trình, đề án, kế hoạch về phòng, chống tội phạm; đặc biệt, tổ chức quán triệt, triển khai Chỉ thị mới về phòng ngừa, đấu tranh, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật về thiếu niên (thay thế Chỉ thị 24) để huy động, phối hợp lực lượng chức năng, các sở, ban, ngành, địa phương tham gia phòng, chống tội phạm.
(2) Tham mưu UBND thành phố:
(1) Chỉ đạo rà soát, kiện toàn lực lượng nòng cốt tại cơ sở, nhất là Bí thư chi bộ, Ban Công tác Mặt trận, Tổ trưởng Tổ dân phố, Trưởng thôn, Bảo vệ dân phố,… đảm bảo đủ về số lượng, năng nổ, trách nhiệm, hiệu quả trong công tác cơ sở để thực sự là cánh tay nối dài, đắc lực, hiệu quả trong phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến thanh thiếu niên;
(2) Triển khai Dự án “Hiện đại hóa Trung tâm Thông tin chỉ huy kết hợp hệ thống camera phục vụ công tác bảo đảm an ninh, trật tự, giao thông và các phần mềm quản lý thông minh”; quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả hệ thống camera giám sát ANTT trên địa bàn thành phố để hỗ trợ phòng ngừa, kịp thời phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh với các hành vi tụ tập, sử dụng hung khí chuẩn bị đánh nhau giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng.
(3) Phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật trong Nhân dân, kết hợp xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; xây dựng gia đình, trường học, khu dân cư văn hóa, an ninh, an toàn, các mô hình tự quản về ANTT; tăng cường các biện pháp quản lý, giáo dục hiệu quả các trường hợp thanh thiếu niên, học sinh có nguy cơ cao phạm tội tại cơ sở; lập hồ sơ đưa các trường hợp đủ điều kiện vào diện quản lý, giáo dục tại xã, phường, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện…
(4) Phối hợp các ngành nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về ANTT, nhất là quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; quản lý ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về ANTT; quản lý cư trú; quản lý an ninh mạng, hạn chế tác động tiêu cực đến thanh thiếu niên. Tiếp tục duy trì, nâng cao hiệu quả hoạt động phối hợp tuần tra kiểm soát phòng, chống tội phạm của lực lượng 8394, 911.
(5) Chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ nắm tình hình, rà soát, quản lý chặt chẽ các đối tượng ttrongj điểm, có tiền án, tiền sự, có nguy cơ cao phạm tội, vi phạm pháp luật; đồng thời, thường xuyên mở các cao điểm tấn công, trấn áp, truy nã tội phạm, nhất là tội phạm đường phố, tội phạm và vi phạm pháp luật do thanh thiếu niên gây ra. Phối hợp Viện kiểm sát, Toàn án tiếp tục đưa ra xét xử nghiêm minh để răn đe, phòng ngừa chung.
