1. Giải pháp xử lý tình trạng tràn nước thải khu vực ven biển:
a) Đoạn từ núi Sơn Trà đến đường Phạm Văn Đồng: Trước đây, hệ thống thu gom nước thải tại khu vực này quá tải nên có tình trạng nước thải tràn ra biển. Trước tình hình đó, thành phố đã đầu tư dự án Cải thiện Môi trường nước phía Đông quận Sơn Trà với quy mô: Đầu tư các tuyến cống thoát nước có kích thước lớn (từ D1800 đến D2400) và nâng cấp Trạm XLNT Sơn Trà thêm 40.000 m3 /ngđ (có thể xử lý lên đến 100.000 m3 /ngđ về mùa mưa). Để kịp thời khai thác hiệu quả ngay sau khi thi công công trình, chủ đầu tư đã phối hợp với Công ty Thoát nước và Xử lý nước thải tổ chức đấu nối hệ thống thu gom nước thải hiện trạng vào hệ thống thu gom được đầu tư xây dựng mới, dẫn về Trạm xử lý nước thải Sơn Trà để xử lý; đến nay đã giải quyết dứt điểm tình trạng tràn nước thải ra biển tại khu vực này.
b) Đoạn từ đường Phạm Văn Đồng đến đường Hồ Xuân Hương: Khu vực này được thành phố triển khai công trình Xây dựng hệ thống thu gom nước thải riêng lưu vực cửa xả Mỹ Khê - Mỹ An thuộc dự án Phát triển bền vững thành phố Đà Nẵng (thực hiện thí điểm trên địa bàn thành phố bằng nguồn vốn vay Ngân hàng Thế giới). Tổng kinh phí thực hiện khoảng 700 tỷ đồng, công trình được khởi công vào tháng 11/2018, đến nay đã nghiệm thu hoàn thành và đưa vào sử dụng, không còn tình trạng tràn nước thải ra biển khi không xảy ra mưa. Tuy nhiên, khi có mưa, nước thải hòa lẫn với nước mưa xả ra biển, gây ô nhiễm môi trường, nguyên nhân chính là do nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ tại khu vực này vẫn chưa đấu nối nước thải vào hệ thống thu gom nước thải riêng (và vẫn còn khoảng hơn 50 hộ dân chưa đấu nối). Hiện Lãnh đạo thành phố đang chỉ đạo quyết liệt vấn đề này, Đến hết tháng 9/2023, tình hình đấu nối vào hệ thống thoát nước riêng như sau:
- Đối với địa bàn Sơn Trà: Còn 22 hộ do công trình kiên cố, không đồng ý đấu nối và 11 hộ thoát nước bằng hình thức tự thấm qua bể tự hoại; còn 08 cơ sở kinh doanh chưa đấu nối
- Đối với địa bàn quận Ngũ Hành Sơn: Còn lại 34 cơ sở tiếp tục thực hiện đấu nối theo chỉ đạo của UBND thành phố
c) Đoạn từ đường Hồ Xuân Hương đến đường Huyền Trân Công Chúa: Khu vực này đang được BQL các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên triển khai dự án Xây dựng hệ thống thu gom nước thải riêng và các tuyến cống chuyển nước mưa về sông Hàn với quy mô: Tách toàn bộ nước thải cho khu vực khoảng 522 ha và xây dựng 03 tuyến cống thoát nước mưa dẫn về hướng sông Hàn. Tổng mức đầu tư khoảng 1.340 tỷ đồng, dự án khởi công vào tháng 10/2021 và dự kiến hoàn thành trong năm 2023. Do chưa thi công hoàn thành nên nước thải chưa được thu gom và đổ ra biển (chủ yếu tại 02 cửa xả khu vực dự án Hyatt Regency Đà Nẵng), Công ty Thoát nước và Xử lý nước thải thường xuyên kiểm tra, xử lý ô nhiễm môi trường tại các khu vực này
2. Giải pháp xử lý vấn đề ô nhiễm tại khu bến cá và các doanh nghiệp chế biến thuỷ sản tại Âu thuyền Thọ Quang
Khu vực Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang có đặc thù đan xen gồm Khu tránh trú bão cho tàu thuyền, cảng cá, chợ đầu mối thuỷ sản của thành phố, KCN dịch vụ thuỷ sản và các khu dân cư xung quanh với khoảng cách gần; thẩm quyền quản lý và chức năng thuộc nhiều (khoảng 20) Sở, ngành và đơn vị liên quan. Do đó, để có giải pháp căn cơ, xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường khu này.
Vì vậy, Sở TNMT đã tham mưu Chủ tịch UBND thành phố đã ban hành Quyết định số 2375/QĐ-UBND ngày 06/7/2020 về Kế hoạch xử lý ô nhiễm môi trường tại khu vực Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang, thành phố Đà Nẵng, giai đoạn 2020 - 2025. Tại kế hoạch đã xác định tập trung 4 nhóm giải pháp với 80 nhiệm vụ, trách nhiệm cho 20 sở, ngành, đơn vị liên nhằm thực hiện đồng bộ các giải pháp quản lý, kỹ thuật, cơ chế phối hợp, công tác kiểm tra giám sát với lộ trình thực hiện cụ thể. Định kỳ hàng quý, hàng năm, Sở TNMT là đơn vị thường trực phụ trách kế hoạch tổ chức họp để đánh giá nhiệm vụ của các đơn vị.
Qua gần 3 năm thực hiện kế hoạch, nhận thấy mặc dù kế hoạch triển khai thời gian chưa dài, gặp khó khăn do tình hình dịch Covid-19 và ảnh hưởng của bão lũ nhưng các đơn vị đã chủ động triển khai nhiệm vụ và đạt được những kết quả đáng ghi nhận, chất lượng môi trường được cải thiện như:
- Đã triển khai xã hội hóa thu gom rác trong khu vực Âu thuyền, vì vậy việc thu gom được lực lượng thường trực thực hiện 24/7 cho thấy hiệu quả rõ rệt, đến nay hầu như không còn tình trạng rác trôi nổi trên mặt nước âu thuyền gây ô nhiễm nguồn nước.
- Đã triển khai các hạng mục nâng cấp, cải tạo cảng cá và chợ cá, xây dựng các mương, công thoát nước, xây dựng thêm 01 hệ thống xử lý nước thải tập trung cho khu vực cảng và chợ cá công suất 300 m3/ngày.đêm,… cho thấy môi trường và mỹ quan đã được cải thiện rõ rệt so với trước đây.
- UBND thành phố đã giao cho BQL các công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai các hạng mục thuộc Dự án đầu tư xây dựng Nâng cấp, mở rộng cảng cá Thọ Quang (giai đoạn 2) tại Quyết định số 202/QĐ-BNN-TCTS ngày 11/01/2023 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt.
- Đã phối hợp với Tổ chức quốc tế triển khai dự án Chung tay bảo vệ nguồn nước, Cục thủy sản thực hiện các chương trình tập huấn, hỗ trợ ngư dân bảo vệ môi môi trường, giảm thiểu rác thải, thực hiện đổi rác lấy quà,...
- Tham mưu UBND thành phố giao cho Ban QL Khu công nghệ cao và các Khu công nghiệp chỉ đạo Công ty Khai thác và Phát triển hạ tầng các khu công nghiệp (là đơn vị chủ quản KCN thủy sản Thọ Quang) thực hiện giám sát, quản lý môi trường đối với các cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp và đã thành lập Tổ giám sát môi trường 24/24 của Khu công nghiệp địa chỉ trên đường Trần Nhân Tông.
- Đã thực hiện quan trắc chất lượng quan trắc chất lượng nước Âu thuyền, quan trắc nước thải để đánh giá diễn biến chất lượng và kiểm soát các nguồn thải vào Âu thuyền; đã yêu cầu các cơ sở nguồn thải lớn lắp hệ thống quan trắc nước thải tự động trước khi xả nước thải sau xử lý vào khu vực Âu thuyền.
- Địa phương đã tổ chức xử lý các cơ sở sơ chế, kinh doanh buôn bán lấn chiếm vỉa hè và BQL Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang đã lắp camera tại các khu vực phía Tây Âu thuyền và trong khu vực chợ cá để tăng cường giám sát môi trường thông qua các thiết bị kỹ thuật. Bố trí bổ sung thêm thùng rác ở khu vực vỉa hè đường Chu Huy Mân để kịp thời thu gom xử lý.
- Các đơn vị đã triển khai các biện pháp kỹ thuật, quản lý, kiểm tra, tuyên truyền và thông qua công tác kiểm tra đã phát hiện và xử phạt với số tiền gần 600 triệu đồng.
- Dự án Nạo vét âu thuyền Thọ Quang do BQL Đầu tư xây dựng và các công trình giao thông đã triển khai từ đầu tháng 9 năm 2023.
- Trong thời gian đến, Sở TN&MT tổ chức Hội nghị sơ kết việc triển khai Quyết định số 2375/QĐ-UBND và tiếp tục triển khai chương trình quan trắc, giám sát chất lượng môi trường và các giải pháp quản lý, kỹ thuật.
